ALZHEIMER TEDAVİSİNDE YENİ UMUTLAR

Alzheimer hastalığının tedavisine yönelik yürütülen çalışmalar sürerken, pazartesi günü yayımlanan bir araştırma, bu hastalığın tedavisinde kanser ilaçlarının rolünü gündeme getirdi. İki kanser ilacının, tedavisi henüz bulunamamış Alzheimer’ın semptomlarını yavaşlatma veya tersine çevirme potansiyeli gösterdiği belirlendi. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Alzheimer’ın erken döneminin ilerlemesini durdurmak amacıyla iki ilacın kullanımına onay vermiş durumda. Bu ilaçlar Leqembi ve Kisunla olarak belirtiliyor. Ancak bilim insanlarına göre, bu ilaçların sağladığı faydalar sınırlı kalıyor. Bazı ilaç firmaları, başarısız denemeler nedeniyle Alzheimer’a karşı geliştirilen ilaç programlarını duraklatırken, diğerleri mevcut ilaçların Alzheimer ile mücadelede nasıl kullanılabileceğini araştırıyor. ABD’de yer alan San Francisco Kaliforniya Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, bu bağlamda bir çalışmaya imza attı.

KANSER İLAÇLARI ALZHEİMER RİSKİNİ AZALTABİLİR

Bu çalışmada, bilim insanları bin 300’den fazla ilacı içeren bir veritabanını incelemeye aldı. Bu veritabanı, antipsikotik, antibiyotik, mantar önleyici ve kemoterapi ilaçlarını da kapsıyordu. Araştırmacılar, bu ilaçların gen ifadesi üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde değerlendirdi. 21 Temmuz’da Cell dergisinde yayımlanan bulgular, iki belirli kanser ilacının Alzheimer riski üzerinde en etkili tedavi adayları olduğunu ortaya koydu. İlaçlar bir arada kullanıldığında, deney farelerindeki Alzheimer belirtilerini ya yavaşlattı ya da tersine çevirdi. Belirtilen ilaçlardan biri, memek kanseri için, diğeri ise kolon ve akciğer kanseri için geliştirilmiş. Araştırmada incelenen ilaçlardan, sadece 90’dan azı, insanların beyin hücrelerindeki Alzheimer ile bağlantılı genlerin ifadesini tersine çevirebildi. Elektronik tıp kayıtlarına dayanan verilere göre, özellikle beş ilacın gerçek hastalardaki Alzheimer riskini azalttığı görülüyor. Araştırmacılar, FDA tarafından onaylı iki kanser ilacını seçerek fareler üzerinde deney yaptı.

İLAÇLARIN ETKİLERİ VE GELECEK UMUTLARI

Araştırmanın yazarlarından olan UCSF Bakar Bilgisayarlı Sağlık Bilimleri Enstitüsü Geçici Direktörü Marina Sirota, yürüttükleri çalışmadan kanser ilaçlarının çıkmasını beklemediklerini belirtti. Araştırmada sağlanan bilgilere göre, meme kanseri ilacı olan letrozole, sinir hücrelerinde gen ifadesini değiştirirken, kolon ve akciğer kanseri ilacı irinotecan, sinir sistemini destekleyen gliyal hücrelerdeki gen ifadesini etkiliyor. Alzheimer hastalığı, sinir hücrelerinin yok olmasına ve gliyal hücrelerin artışına yol açarak beyinde inflamasyona neden olabiliyor. Araştırmacılar, iki ilacın bir arada kullanıldığında, yaşlandıkça Alzheimer semptomları gösteren farelerde beyin dejenerasyonunu tersine çevirdiğini ve hafızalarının iyileştiğini belirtti. Fareler üzerindeki bulgular her zaman insanlarda benzer sonuçlar vermediğinden, araştırmacılar şimdi bu ilacı Alzheimer hastaları üzerinde denemeyi umuyor.