ABD BAŞKANI TRUMP’IN ORTA DOĞU KARARI ÜZERİNDE DURUMU

ABD Başkanı Donald Trump, Orta Doğu’da savaşın içine girip girmeme konusunu düşünmeye devam ederken, İsrail, İran’a yönelik hava saldırılarına devam etti ve İsfahan yakınlarındaki nükleer tesisi hedef aldı. İsrail ve İran medyasına göre, cumartesi sabah saatlerinde İsrail kuvvetleri, yer üstündeki nükleer tesisi vurdu. Daha önce de İran’ın “nükleer programını zayıflatma” temelinde bu tesisi hedef alan İsrail, İran’ın en önemli nükleer tesislerinden Fordo’ya erişim sağlayamadı. Tel Aviv, bunun için sadece ABD’ye ait GBU-57 serisi MOP sığınak delici bomba ve onu taşıyabilen B-2 bombardıman uçaklarını talep ediyor.

TRUMP’IN KARARI BELİRLEYİCİ OLACAK

Beyaz Saray’dan verilen bilgiye göre, Trump’ın İran’a karşı hangi eylemi gerçekleştireceği “iki hafta içinde karar verileceği” şeklinde belirtildi. Bu karar, savaşın evriliminde belirleyici bir rol oynayacak. FT’nin raporuna göre, 13 Haziran’da gerçekleşen sürpriz saldırı sonrası İsrail, İran hava sahasında büyük bir hakimiyet kurmuş durumda. Gerçekleştirilen saldırılar, İran’ın füze fırlatma kapasitesini büyük ölçüde kısıtladı ve üst düzey askeri liderlerin pek çoğunu etkisiz hale getirdi. Ayrıca, İsrail Savunma Bakanı’nın suikast tehditleri sonrası İran’ın dini lideri Ali Hamaney’in gizlendiği ifade ediliyor.

TRUMP’IN MÜZAKERELERE MESAFELİ DURUŞU

Trump, İsrail ordusunun savaşta elde ettiği başarının ardından, İran’ın müzakere masasına ateşkes kararıyla gelmesi talebine olumsuz bir yaklaşım sergiliyor. Cuma günü, “İran savaşta iyi bir iş çıkarıyor, baktığınızda İran o kadar iyi bir iş çıkarmıyor. Bu şartlarda durmak çok zor” şeklinde açıklama yaptı. Trump ayrıca, “Avrupa bize yardım edemeyecek” ifadesiyle, Cenevre’de Avrupa liderliğiyle gerçekleştirilen İran müzakerelerini önemsemediğini belirtti. Cuma günkü müzakereler hakkında bilgi sahibi bir kaynak, Fransa, Almanya ve İngiltere dışişleri bakanlarının İranlı mevkidaşlarına, Tahran’ın “ABD’nin operasyona katılmasını önlemek” amacıyla İsrail saldırısı altındayken Washington ile müzakere etmeme kararını gözden geçirmek zorunda kalabileceği yönünde uyarıda bulunduğunu aktardı.

TRUMP’DAN İSTİHBARAT AÇIKLAMALARI

FT’ye konuşan bir kaynak, “Kırmızı çizgileri üzerine çok dikkatlice düşünmelerini söyledik. ABD müdahalesinin şu anda planlanan bir şey olduğunu İran tarafına bildirdik” ifadesini kullandı. Trump, ABD istihbaratının, İran’ın Fordo’nun uranyum zenginleştirme kapasitelerini nükleer silah yapmak için kullanmadığı yönündeki bulguları da yalanladığını açıkladı. Ulusal İstihbarat Direktörü Tulsi Gabbard’ın bu yıl Kongre önünde yaptığı açıklamalar sorulduğunda, “O yanılıyor” demişti. Gabbard’ın Fordo ile ilgili yorumları, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun görüşleriyle çelişiyor. Gabbard, Mart ayında ABD istihbarat topluluğunun İran’ın nükleer silah üretmediğini ve Hamaney’in 2003’te askıya aldığı programı yeniden başlatmadığını düşündüğünü belirtmişti.

İSRAİL’İN SON SALDIRISININ ETKİLERİ

Cuma gecesi geç saatlerde Gabbard, X’te İran’ın bomba montajını tamamlaması durumunda “haftalar ila aylar içinde nükleer silah üretebileceğini” yazdı. İran’ın Fars haber ajansına göre, İsrail, son saldırıda İsfahan’daki tesisin bazı bölümlerine zarar vermeyi başardı. Haberde, radyasyon sızıntısının olmadığı vurgulandı. Ayrıca, İsrail ordusu, İran Devrim Muhafızları’nın bir kolu olan Kudüs Gücü’nün iki üst düzey liderini öldürdüğünü açıkladı. Her iki liderin de bölgedeki İran vekil milislerinin finansmanı ve eğitiminde önemli roller üstlendiği ifade ediliyor.