TL MEVDUAT FAİZLERİNDEKİ YÜKSELİŞ DİKKAT ÇEKİYOR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2 Mayıs haftasına dair finansal istatistikleri yayımladı ve TL mevduat faizlerindeki hızlı artış gözleri üzerine çekti. 1-3 aylık ortalama bileşik TL mevduat faizi, yüzde 57.90’a ulaşarak son dört ayın en yüksek seviyesine tırmandı. Son 1.5 ayda kaydedilen 8 puanlık artış, Merkez Bankası’nın piyasada oynaklığı azaltma çabalarının ve faiz artırımlarının bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Peki, bu artışın arkasındaki sebepler neler ve vatandaşlar için ne anlama geliyor?

MEVDUAT FAİZLERİ REKOR SEVİYEDE

TCMB verilerine göre, 7 Mart haftasında yüzde 51.45 olan 1-3 aylık bileşik TL mevduat faizi, 14 Mart’ta yüzde 49.91’e gerileyerek son bir yılın en düşük seviyesini gördü. Ancak bu düşüş fazla sürmedi. Hürriyet’in haberlerine göre, Merkez Bankası’nın TL’yi güçlendirme adımları sonrasında bankalar arasında mevduat faizi rekabeti yeniden alevlendi. Bazı bankalar, yeni müşterilere yüzde 52’ye kadar varan faiz oranları sunarken, X platformunda yer alan bilgilere göre, bileşik getirilerde yüzde 60’ı aşan seviyeler gözlemleniyor. Örneğin, 100.000 TL’lik 1 aylık vadeli mevduatta 3.700 TL’lik faiz geliri elde edilebiliyor.

OLAĞANÜSTÜ PPK TOPLANTISI PİYASAYI ŞEKİLLENDİRDİ

Mevduat faizlerinde görülen hızlı toparlanmanın sebebi, TCMB’nin mart ve nisan ayındaki hamleleri olarak öne çıkıyor. 19 Mart tarihinde, iç siyasetteki gelişmelerin piyasalarda yarattığı dalgalanma üzerine TCMB, 20 Mart’ta olağanüstü bir Para Politikası Kurulu toplantısı gerçekleştirdi. Bu toplantıda, gecelik borç verme faizi yüzde 44’ten yüzde 46’ya çıkarılırken, politika faizi yüzde 42.5’te sabit tutuldu. Ayrıca, piyasadaki oynaklığı azaltmak adına TL ve döviz likiditesine yönelik ek tedbirler alındı. 1 hafta vadeli repo ihalelerine ara verilerek 91 güne kadar likidite senetleri ihraç edildi.

NİSAN’DA FAİZ ARTILIYOR

17 Nisan’daki PPK toplantısında ise TCMB, politika faizini 350 baz puan artırarak yüzde 46’ya yükseltti. Gecelik borç verme faizi yüzde 49’a, borçlanma faizi ise yüzde 44.5’e çıkarıldı. Bu adım, TL talebini artırmayı ve döviz kurlarındaki dalgalanmayı frenlemeyi amaçlıyordu. Ekonomist Mahfi Eğilmez, X’teki paylaşımında TCMB’nin bu hamlesini “doğru yönde bir adım” olarak nitelendirirken, politika faizinin doğrudan artırılmasının itibar kaybını önleyeceğini dile getirdi. Bazı X kullanıcıları, bu kararın beklenmedik olduğunu ve TL mevduatını cazip hale getirdiğini belirtti.

BANKALAR REKABETE GİRDİ, VATANDAŞ NE KAZANIYOR?

Merkez Bankası’nın faiz artırımları, bankaların mevduat faizlerini yukarı çekmelerine neden oldu. Ancak, TCMB’nin ortalama faiz oranı yüzde 57.90 olsa da, bireysel yatırımcılar genellikle daha düşük oranlarla karşılaşabiliyor. Yine de, bazı bankaların “hoş geldin faizi” kampanyalarıyla yüzde 52’ye varan oranlar sunduğu biliniyor. X’te yer alan bir örneğe göre, 1 milyon TL’lik 1 aylık vadeli mevduatta 37.000 TL’lik getiri elde edilebileceği ifade ediliyor. Bu durum, TL mevduatını yeniden cazip hale getiriyor ve vatandaşların tasarruflarını değerlendirme eğilimini artırıyor.

HAZİRAN PPK TOPLANTISI KRİTİK

TCMB’nin bir sonraki Para Politikası Kurulu toplantısı 19 Haziran 2025’te yapılacak ve bu toplantı, faiz politikalarının geleceği açısından belirleyici bir rol üstlenecek. Ekonomistler, enflasyon beklentileri ve global gelişmelerin TCMB’nin kararlarını şekillendireceğini öngörüyor. Araştırmalara göre, 2025 yıl sonu politika faizi beklentisi yüzde 28.50 seviyesinde. Ancak, enflasyonun yüzde 39’a düştüğü şubat ayı verileri ve TCMB’nin yıl sonu yüzde 21’lik enflasyon hedefi, faiz indirimlerinin hızını sınırlayabilir. Ekonomist Hakan Kara, X’teki yorumunda, ocak ve şubat aylarında enflasyonun yüzde 8’e yaklaşabileceğini, bu nedenle TCMB’nin dikkatli davranacağına dikkat çekti.

ENFLASYON VE TL TALEBİ DENGESİ

Merkez Bankası, sıkı para politikası ile enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlamayı amaçlıyor. Şubat 2025’te yıllık enflasyonun yüzde 39’a gerilemesi, dezenflasyon sürecinin güçlendiğini gösterse de, hizmet enflasyonundaki katılık ve fiyatlama davranışlarındaki riskler devam ediyor. TCMB, TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını yüzde 58.6’ya çıkarırken, Kur Korumalı Mevduat’ın (KKM) payını ise yüzde 6.2’ye düşürdü.