ELEKTRONİK SİGARA KULLANIMI ALARM VERİYOR
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) yayımladığı güncel rapor, elektronik sigara kullanımının çocuklar ve gençler arasında endişe verici bir hızla yayıldığını gözler önüne seriyor. Raporda, DSÖ’nün faaliyet alanındaki tüm bölgelerde 13-15 yaş arasındaki çocukların, yetişkinlerden daha fazla e-sigara kullandığı belirtiliyor. Türkiye’de ise durum daha da kritik bir hal almış durumda: Yasal yasaklara rağmen e-sigaraların, cep telefonu harita uygulamaları üzerinden çocuklara satıldığı iddia ediliyor. Uzmanlar, sosyal medyada yer alan influencer’ların gençleri bu zararlı alışkanlığa yönlendirdiğini ifade ediyor.
KÜRESEL BİR UYARI: DSÖ RAPORU
DSÖ’nün raporu, elektronik sigaraların serbest olduğu ülkelerde, çocuk ve gençlerdeki kullanım oranlarının hızla arttığını ortaya koyuyor. 13-15 yaş grubundaki çocukların, yetişkinlere göre daha fazla e-sigara tükettiğine vurgu yapılıyor. Uzmanlar, ürünlerin çekici tasarımları, aromalı likitleri ve sosyal medyada yaygın reklamlarının gençler üzerinde cazip etkisi yarattığını belirtiyor. Aynı zamanda e-sigaraların, akciğer hastalıklarından kansere kadar birçok ciddi sağlık riski taşıdığı da raporda yer alıyor.
Türk Toraks Derneği’nin 28. Yıllık Kongresi’nde yapılan bir araştırma, Türkiye’de e-sigara endüstrisinin çocukları hedef almak için kullandığı sinsi yöntemleri gözler önüne seriyor. Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Elif Dağlı, e-sigaraların yasadışı olmasına rağmen çeşitli yollarla pazarlandığını ifade etti. En çarpıcı bulgulardan biri, yaygın bir haritalar uygulamasının satış platformu olarak kullanılması. Araştırmalar, 121 işletmenin bu uygulama üzerinden e-sigara satışı yaptığını ve bunlardan 55’inin 24 saat hizmet verdiğini, 36’sının ise teslimat imkânı sunduğunu gösteriyor.
RAFLARDAKİ DÜZENLEME YASALARA AYKIRI
Prof. Dr. Dağlı, satış noktalarındaki ürünlerin çocukların göz seviyesinde sergilendiğini ve bu durumun yasalarla çeliştiğini belirtiyor. “Ne kadar yasadışı madde varsa satışa sunuluyor. İçinde esrar bulunma ihtimali olan ürünler bile çocuklara pazarlanıyor” diyen Dağlı, bu durumun her yıl daha da kötüleştiğini belirtti. Yasal düzenlemelere rağmen satış noktalarının çocukları hedef alması, ciddi bir denetim eksikliğine işaret ediyor.
İNFLUENCER’LAR GENÇLERİ KANDIRIYOR
Türk Toraks Derneği Çocuk Göğüs Hastalıkları Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Saniye Girit, sosyal medyanın e-sigara kullanımını kışkırttığını belirtti. 500 çocukla yapılan bir araştırma, çocukların %67’sinin evlerinde en az bir aile ferdinin sigara kullandığını ve %20’sinin daha önce paket sigara tükettiğini ortaya koydu. E-sigaraya yönelmenin başlıca sebepleri arasında aromaların çekiciliği, arkadaş etkisi ve sosyal medyadaki influencer’ların varlığı bulunuyor. Prof. Dr. Girit, “Çocukların %80’i e-sigaranın zararları hakkında bilgi sahibi değil. Sosyal medya üzerinden e-sigaranın daha az zararlı olduğu veya sigarayı bırakmalarına yardımcı olduğu gibi yanlış bilgiler yankı buluyor. Influencer’lar, bu ürünlerin tanıtımını yaparak çocukları yanıltıyor” dedi. Araştırmalar, gençlerin sosyal medya üzerinden gördükleri reklamlarla e-sigaraya özendirildiğini ve kullanım yaşının giderek düştüğünü gösteriyor. Uzmanlar, e-sigara satışına yönelik denetimlerin artırılmasını ve sosyal medya reklamlarının engellenmesini talep ediyor. Türkiye’de yasal olmayan bu ürünlerin, özellikle çocuklara yönelik pazarlama yöntemleriyle satılması, hem sağlık hem de hukuk açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor. DSÖ ve Türk Toraks Derneği, hükümetleri ve teknoloji şirketlerini bu konuda daha fazla sorumluluk almaya davet ediyor.
then "Add to Home Screen"