İSTANBUL GÖRÜŞMELERİNE YENİ DÖNEM

Rusya-Ukrayna çatışmasında barış umutlarını artıran İstanbul görüşmeleri, önemli bir aşamaya ulaştı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 15 Mayıs’ta İstanbul’da yapılacak barış müzakerelerinde yalnızca Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşeceğini, diğer Rus temsilcileriyle masaya oturmayacağını açık bir dille belirtti. Rusya’dan Putin’in katılımı hakkında henüz bir resmi açıklama gelmemesine karşın, ABD Başkanı Donald Trump’ın “İstanbul’a gelebilirim” ifadesi, görüşmelerin uluslararası önemini tekrar ortaya koydu.

ZELENSKİ’DEN NET TAVIR

Zelenski, İstanbul’daki önemli görüşmeler öncesinde tutumunu sertleştirdi. Ukrayna lideri, “İstanbul’da sadece Putin ile görüşürüm. Rus heyetinden biriyle görüşmem” diyerek doğrudan liderler düzeyinde bir müzakerede bulunma talebini vurguladı. Zelenski’nin bu açıklaması, mart 2022’deki İstanbul görüşmelerindeki durumu hatırlatarak, o dönem Putin’in heyet gönderirken şahsen katılmamış olmasına atıfta bulunuyor ve aynı durumun tekrarlanmaması gerektiğinin altını çiziyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 10 Mayıs’ta Moskova’da yaptığı açıklamada, 15 Mayıs’ta İstanbul’da koşulsuz doğrudan görüşmelere başlanmasını önerdi. Ancak, Putin’in şahsen bu görüşmelere katılıp katılmayacağı net bir şekilde belirlenmedi. 2022 yılındaki İstanbul görüşmelerinde de Putin, bir heyet göndererek bizzat katılmamıştı. Kremlin’den çıkan son açıklamalarda, Putin’in önerisinin “barışçıl çözüm için ciddi bir niyet” taşıdığı ifade edilmiş olsa da, katılım durumu hakkında henüz bir güncelleme yapılmadı.

TRUMP’TAN İLGİ ÇEKEN AÇIKLAMA

ABD Başkanı Donald Trump, Orta Doğu gezisi öncesi düzenlediği basın toplantısında, İstanbul görüşmelerine katılma olasılığını değerlendirdi. “O anda nerede olacağımı bilmiyorum. Orta Doğu’da bir yerde olacağım ama yararlı olacağını düşünürsem oraya (İstanbul’a) uçabilirim” sözleriyle görüşmelere destek verdiğini bir kez daha kaydetti. Trump, daha önce Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda “Rusya ve Ukrayna için büyük bir gün! Bu kan banyosunu bitirmek için her iki tarafla çalışacağım” diyerek Zelenski’ye görüşmeleri “hemen kabul etme” çağrısında bulunmuştu.

Ateşkes Çalışmaları ve Avrupa’nın Tutuşması

Zelenski, görüşme öncesinde 12 Mayıs tarihi itibarıyla tam ve kalıcı bir ateşkes talep etti. Avrupa liderleri, 10 Mayıs’ta Kiev’de Zelenski ile bir araya gelip, Rusya’ya 30 günlük koşulsuz ateşkes çağrısı yaptı ve bu önerinin ABD tarafından desteklendiğini bildirdi. Ancak Putin, bu çağrıyı “ültimatom” olarak değerlendirip reddetti ve doğrudan görüşme önerisini sundu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Putin’in teklifini “ilk adım” diye nitelendirse de “yetersiz” olduğunu vurgulayıp, ateşkesin öncelikli gereklilik olduğunu belirtti.

TÜRKİYE’NİN ARABULUCULUK ROLÜ

Türkiye, Rusya-Ukrayna savaşı çerçevesinde barış görüşmeleri için kritik bir arabulucu pozisyonu üstlendi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde, İstanbul’daki müzakerelerin devamı için Türkiye’nin ev sahipliğine hazır olduğunu ifade etti. Erdoğan, kapsamlı bir ateşkesin barış görüşmeleri için elzem bir ortam sağlayacağını belirtti. Putin ise Türkiye’nin 2022’deki görüşmelerdeki rolüne dikkat çekerek, Erdoğan’dan sürece destek talep etti.