ABD-İSRAİL İLİŞKİLERİNDE SOĞUK RÜZGARLAR

ABD ve İsrail arasındaki gerginlikler sürüyor. Binyamin Netanyahu ile mesafeyi açan ve iletişim kurmayan Donald Trump, Orta Doğu turu sırasında yeni tutumunu daha fazla gözler önüne seriyor. Trump’ın Orta Doğu turundaki açıklamaları ve İsrail’i ziyaret etmemesi, New York Times gazetesinin yeni bir analizine zemin hazırladı.

TRUMP’IN ORTA DOĞU TURUNDA İSRAİL’E UĞRAMAMASI

New York Times’ın başlattığı araştırmaya göre, Trump’ın Orta Doğu politikaları, giderek daha fazla İsrail ve Başbakan Binyamin Netanyahu’yu dışlayarak bölgedeki dengeleri etkiliyor. Geçtiğimiz hafta beş günlük Orta Doğu turunu Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde gerçekleştiren Trump, unutulmaz bir detay olarak İsrail’e uğramadı. Tur sırasında İran ve Yemen’de barış anlaşmaları müzakere etmeye çalıştı ve Körfez ülkeleri ile trilyon dolarlık iş anlaşmaları yapmayı amaçladı.

ABD’NİN ORTA DOĞU POLİTİKALARINDAKİ DEĞİŞİM

Analizlere göre Trump, Suriye’nin yeni lideri Ahmet el-Şara ile el sıkışarak yaptırımları kaldırma sözü vermesiyle, İsrail’i rahatsız eden alanlara yöneliyor. Bu tutum, İsrail’in görüşlerini göz ardı ederek bölgedeki stratejisini ekonomik çıkarlar ve Körfez ülkeleriyle ilişkiler üzerine kurduğunu gösteriyor. Eski İsrail büyükelçisi Itamar Rabinovich, Trump’ın İsrail-Hamas savaşındaki kayıtsızlığını, “Netanyahu ve Hamas pozisyonlarından taviz vermiyor, bu umutsuz bir çıkmaz” şeklinde değerlendiriyor.

TRUMP’IN YAKLAŞIMI VE TAHMİNİ

Trump, Gazze’deki Amerikan rehinesi Edan Alexander’ın serbest kalmasını İsrail’in katılımı olmadan başardı. Ayrıca Yemen’deki Husi militanlarıyla ateşkes ilan etti ancak bu süreçte Husi füzesi Ben Gurion Havalimanı’nı hedef alarak uçuşları olumsuz etkiledi. Trump, İran’la askeri müdahale gerektirmeyen bir nükleer anlaşma yapma arzusunu da dile getirdi, bu da Netanyahu’nun İran’a askeri müdahale talebinin karşıtı bir yaklaşım izliyor. Netanyahu’nun eski danışmanı Nadav Shtrauchler, “Trump, Netanyahu’nun kararlarını beklemeden hareket ediyor, bu İsrail’de endişe yaratıyor” diyor.

İSRAİL’İN STRATEJİK ROLÜNDE DEĞİŞİM

Analizler, Trump’ın artık İsrail’i Orta Doğu’da vazgeçilmez bir müttefik veya tek demokrasi olarak görmediğini, Suudi Arabistan ve Katar’daki askeri üslerle bölgedeki gücünü pekiştirdiğini ortaya koyuyor. Trump, Riyad’daki konuşmasında, “Orta Doğu’nun parlak geleceği”nden bahsederek bölgenin “modern ve yükselen” liderlerini övdü. Ancak bu sırada, İsrail Gazze’ye yönelik saldırılarını artırdı. Trump, bu süreçte Gazze’de açlık tehlikesini kabul etse de Netanyahu bu endişeyi önemsemiyor.

NETANYAHU’NUN KÜRESEL ETKİSİNİN AZALMASI

İsrail medyasında, Trump’ın tutumu rahatsızlık yaratıyor. “Trump tarafından dışlanan İsrail şaşkın ama sessiz”, “Trump’ın soğukluğu: Netanyahu’nun azalan küresel etkisi” başlıkları ile analiz ediliyor. Trump’ın bu politikaları, Netanyahu’nun Hamas, İran, Suriye ve Yemen’le olan çatışmada yaklaşımını değiştirme isteksizliğini gözler önüne seriyor.