İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, ABD Başkanı Donald Trump’ın nükleer anlaşma teklifinin 31 Mayıs 2025’te Umman tarafından Tahran’a iletildiğini açıkladı. Erakçi, X platformunda yaptığı paylaşımda, Umman Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi’nin Tahran’a beklenmedik bir ziyaret gerçekleştirdiğini duyurdu. Erakçi, “Değerli kardeşim Umman’ın seçkin Dışişleri Bakanı Busaidi, bugün Tahran’a kısa bir ziyaret gerçekleştirerek, İran halkının ilkeleri, ulusal çıkarları ve hakları doğrultusunda uygun şekilde yanıtlanacak bir ABD teklifinin unsurlarını sundu” ifadelerine yer verdi.

görüşmeler VE ANLAŞMAZLIKLAR

İran ile ABD arasındaki nükleer müzakereler, Umman’ın aracılığıyla beş tur görüşmeyle devam ediyor. Taraflar arasındaki temel anlaşmazlık, uranyum zenginleştirme konusu oluşturuyor. İran, nükleer programını atom bombası üretimini engelleyecek şekilde sınırlamayı ve buna karşılık ekonomik yaptırımların kaldırılmasını talep ediyor. ABD ise daha önce düşük düzeyde zenginleştirmeye onay verirken, son dönemlerde İran’ın her seviyedeki uranyum zenginleştirme faaliyetine son vermesini şart koşuyor.

ABD basınında, 11 Mayıs’ta Umman’daki dördüncü tur görüşmelerinde Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff’un İran heyetine yazılı bir teklif sunduğu belirtilmişti. Trump, bu konuda “Evet, bir teklif var. Ama İran hızlı hareket etmeli, yoksa kötü şeyler olacak” diyerek Tahran’a baskı uygulamıştı. Ancak İran, o dönemde resmi bir teklif almadığını ifade etmişti.

sürecin arka planı

Trump, 2018’de ABD’yi 2015 yılında imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA) adıyla bilinen nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekmiş ve İran’a ağır yaptırımlar uygulamıştı. 2025’te göreve geri dönmesiyle birlikte, İran ile yeni bir anlaşma için diplomasi trafiği hızlanmış durumda. Nisan ayında Umman’da başlayan dolaylı görüşmeler, Roma ve yeniden Umman’da devam etti. İran, yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer programını sınırlamaya hazır olduğunu ifade etmişken, düşük düzeyde uranyum zenginleştirme talebini de sürdürmeye devam ediyor.