MACRON’UN AÇIKLAMASI DÜNYA ÇAPINDA ŞAŞKINLIK YARATTI

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, eylül ayında Birleşmiş Milletler’de (BM) Filistin devletini tanıma kararı aldığını duyurdu. Fransa, BM Güvenlik Konseyi ve G7 ülkeleri arasında bu kararı alan ilk ülke oldu, bu durum dünya genelinde büyük bir şaşkınlık yarattı. Macron, “Ortadoğu’da adil ve kalıcı bir barışa olan tarihi bağlılığıma sadık kalarak, Fransa’nın Filistin Devleti’ni tanımasına karar verdim” dedi. Fransa, son zamanlarda BM’ye Filistin’in tam üyeliğine kabul edilmesi yönünde destek belirtti ve Macron, şubat ayında “Filistin devletinin tanınması Fransa için tabu değildir” ifadesini kullanmıştı. Bu açıklamaya yanıt veren İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, söz konusu kararın “teröre ödül” olduğunu ve “İsrail’i yok etmeyi amaçladığını” öne sürdü.

İNSANİ KRİZ DERİNLEŞİYOR

İsrail’in ablukası sebebiyle mart ayından bu yana pek çok Gazzeli hayatını kaybetti ve yiyecek bulmaya çalışırken zor durumda kaldı. Gazze’deki açlık nedeniyle 100’den fazla Filistinli yaşamını yitirdi. Çocuklar dahil, zayıflamış Filistinli görüntüleri Batı medyasında büyük yankı buldu ve tepkileri artırdı. Fransa, İngiltere ve Almanya liderleri, Gazze’deki büyüyen insani krizin çözümü için acil önlemler almak amacıyla bir araya geldi. Gazze Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, kuşatma altındaki bölgede ölü sayısı 60 bine yaklaşıyor. Son haftalarda birçok Avrupalı lider, İsrail’e karşı sert bir tutum sergilemeye başladı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Gazze’deki acıların “dayanılmaz” olduğunu vurgulayarak, “Bu durumun hemen sona ermesi gerekiyor” dedi.

İTALYA’NIN SERT TAVRI

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, geçtiğimiz hafta Gazze’deki bir Katolik kilisesine düzenlenen ve üç kişinin ölümüne neden olan saldırı dolayısıyla İsrail’e en sert eleştirilerini yöneltti. İtalya, şu an için Filistin’i devlet olarak tanımıyor. BM, İsrail’in Gazze’ye yeterli yardımın ulaşmasını engellediğini ve bölgede açlıkla bağlantılı ölümlerin artığını belirtiyor. BM Yardım ve Çalışma Ajansı Başkanı Philippe Lazzarini, “Gazze’deki insanlar ne ölü ne de diri, onlar yürüyen cesetler” şeklinde bir ifadede bulundu.

MACRON’UN İZİNDEN GİDEN ÜLKELER

Macron’un aldığı bu karar, İrlanda, Norveç ve İspanya gibi birkaç Avrupa müttefikinin izinden gitmesini sağlıyor. Macron’un açıklamasının ardından bir Fransız yetkili CNN International’a, “Diğer meslektaşlarımla telefonda görüştüm ve eylül ayında Filistin’i tanıyan tek ülke olmayacağımızdan eminim” dedi. Şimdi gözler, İngiltere ve Almanya’ya çevrildi. İngiltere Başbakanı Starmer, Gazze’deki acı ve açlık durumunun “tarif edilemez ve savunulamaz” olduğunu belirterek, devlet kurmanın “Filistin halkının vazgeçilmez hakkı” olduğunu ifade etti.

FİLİSTİN’İN TANINMA DURUMU

İsrail’in Gazze’de 7 Ekim 2023’te başlattığı soykırım savaşı sonrasında sekiz ülke, Filistin devletini tanıdı. Bugüne kadar toplamda 147 ülke bu durumu kabul etti. Haziran 2024’te, Avrupa Birliği üyesi Ermenistan ve Slovenya, bu tutumu resmi olarak benimsedi. Geçtiğimiz ay, iki devletli çözüm temelinde barış sürecini yeniden başlatma hedefiyle İspanya, İrlanda ve Norveç de bu listeye eklendi. Avrupa Birliği’nde (AB) bu konuda iç tartışmalar sürüyor. 2014’te İsveç’in kararından önce, Filistin devletini tanıyan az sayıdaki AB ülkesi, bunu Birliğe katılmadan önce yapmıştı. 27 AB üyesi ülkeden 11’i, Filistin devletini tanıyor.

BM’DE FİLİSTİN’İN DURUMU

Fransa ve İngiltere dahil Avrupa ülkeleri, Filistin Yönetimi ile diplomatik ilişkilerini sürdürüyor. Ancak henüz Filistin’i devlet olarak tanımayı tercih etmemiş durumdalar. Kasım 2012’de Filistin, BM’ye üye olmayan gözlemci devlet olarak kabul edildi. Bu statü, Filistin’e çoğu toplantılara katılma ve belgeleri inceleme hakkı tanırken, oy kullanma veya karar önerme hakkı vermiyor.