İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE BEYİN ÜZERİNE ETKİLERİ

İklim değişikliği nedeniyle artan sıcak hava dalgaları, çevreyi tehdit etmekle kalmıyor, insan beynini de olumsuz etkiliyor. Bilim insanları, İngiliz yayın kuruluşu BBC’nin haberine göre, aşırı sıcakların beyin fonksiyonları üzerindeki etkilerini anlamak için zamana karşı mücadele veriyor.

BEYİN HASTALIKLARI VE SICAK HAVA DALGALARI

Jake adındaki bir çocuk, 5 aylıkken ilk tonik-klonik nöbetini geçirdi. Bu nöbet sonrası sıcak günlerde ailesi, oğullarının sağlık mücadelesine tanıklık etti. 18 aylıkken Dravet Sendromu teşhisi konulan Jake, bu nadir genetik epilepsi türü ile yalnızca nöbetlerle değil, aynı zamanda otizm, dikkat eksikliği, konuşma, hareket ve uyku bozuklukları gibi birçok sorunu da yaşıyor. Sıcak hava ya da ani ısı değişimleri, Jake’in nöbetlerini tetikleyebiliyor. Annesi Stephanie Smith, “Her yaz, sıcaklarla birlikte zorlu bir mücadele başlıyor. Artan sıcaklıklar, bu yıkıcı hastalıkla yaşamanın yükünü daha da artırıyor” diyor.

NÖROLOJİK BOZUKLUKLARIN ARTAN RİSKİ

University College London’dan epilepsi uzmanı nörolog Prof. Dr. Sanjay Sisodiya, Dravet Sendromu’nun yalnızca buzdağının görünen kısmı olduğunu belirtiyor. Sıcak hava dalgalarının epilepsi, felç, ensefalit, migren ve MS gibi birçok nörolojik hastalığı kötüleştirdiğine dikkat çekiliyor. Avrupa’da 2003’te meydana gelen sıcak hava dalgasında kaydedilen fazla ölümlerin yaklaşık yüzde 7’si doğrudan nörolojik hastalıklarla ilişkilendirildi.

SICAKLIK VE BEYİN HÜCRELERİ

Beyin hücreleri sıcaklığa karşı oldukça hassas. Vücut, beynin aşırı ısınmasını önlemek için sürekli kan dolaşımını kullanarak fazla ısıyı uzaklaştırıyor. Aksi takdirde beyin hücreleri arasında mesaj taşıyan moleküllerin işlevselliği bozulabiliyor. Aşırı sıcaklıklar, hastaları etkilemekle kalmıyor, sağlıklı bireyleri de olumsuz yönde etkiliyor. Karar alma mekanizmaları bozulabiliyor, insanlar daha agresif ya da depresif bir hale gelebiliyor.

DEMANS VE SICA EŞİTSİZLİKLER

Sıcak hava dönemlerinde Alzheimer ve diğer demans türlerine sahip bireylerin hastaneye başvuru ve ölüm oranlarında belirgin bir artış gözlemleniyor. Yaşlı bireylerin vücut ısısını düzenleme yetenekleri düşük olabiliyor ve sıcaklık değişikliklerine uyum sağlama kapasiteleri sınırlı kalabiliyor. İklim değişikliği yalnızca mevcut bireyleri değil, henüz doğmamış bebekleri de olumsuz etkiliyor. Aşırı sıcaklık, erken doğum riskini yüzde 26 oranında artırabiliyor ve bu da nörogelişimsel bozuklukların meydana gelmesine zemin hazırlayabiliyor.