ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇALIŞMALARI

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Marmara Denizi’ndeki müsilaj tehdidini ortadan kaldırma ve ekolojik dengesini koruma amacıyla aktif çalışmalarını sürdürüyor. 2021 yılında ortaya çıkan müsilaj sorunu sonrasında, 6 Haziran 2021’de Bakanlık öncülüğünde 22 maddeden oluşan Marmara Denizi Koruma Eylem Planı ilan edildi. Bu eylem planının en kritik maddesi, Müsilaj Bilim Kurulu üyeleri tarafından da vurgulanan, atık su arıtma tesislerinden kaynaklanan azot ve fosfor yükünü azaltmaya yönelikti. Bu çerçevede, bölgede bulunan atık su arıtma tesislerinin ileri biyolojik atık su arıtma tesisine dönüşümü zorunlu hale getirildi.

SÜRE SONA ERDİ, İLERİ ARITMA HÂLÂ YERİNE GETİRİLMEDİ

Eylem planının gereklilikleri doğrultusunda Marmara Denizi Havzası’ndaki belediyelere, ileri biyolojik atık su arıtma tesislerini kurmaları için verilen zaman dilimi 15 Haziran 2025’te doldu. Ancak mevcut durumda, tesislerin dönüşüm, kapasite artışı ve revizyonlarına ilişkin Bakanlığa sunulan 169 iş planından yalnızca 42’sinin tamamlandığı gözlemleniyor. 2021’de Marmara Bölgesi’nde yüzde 51 olan ileri biyolojik atık su arıtma oranı, sadece yüzde 0.7’lik bir artışla yüzde 51,7 seviyesine yükseldi.

DENETİMLER ARTTI, CEZALAR UYGULANDI

Bakanlık, taahhütlerin yerine getirilmemesi ardından 23 Haziran itibarıyla Marmara Denizi kıyısındaki 7 ilde toplam 480 tesiste eş zamanlı denetim başlattı. Mevcut atık su arıtma tesislerinin, ileri atık su arıtma sistemine geçiş yapıp yapmadığı ve standartlara uygun faaliyet gösterip göstermediği, 50 kişilik denetim ekibi ve 24 yetkili çevre laboratuvarından alınan destekle denetleniyor.

Şarköy’deki Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi’ne bağlı derin deniz deşarj atıksu arıtma tesisi ve Marmaraereğlisi’ndeki biyolojik atıksu arıtma tesisinde yapılan denetimlerde, ileri biyolojik arıtmaya geçmeyen tesislere 6 milyon 687 bin lira idari ceza kesildi. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’ne de kentsel atık suyu arıtmadan denize deşarj ettiği gerekçesiyle aynı miktarda ceza uygulanmıştı. Ayrıca, yağmur suyu hattından denize kentsel atık su deşarj eden Yalova Belediye Başkanlığı’na da 1 milyon 337 bin 354 lira ceza verildi. Diğer illerden alınan örneklerin inceleme süreçleri devam ediyor.

KAPATILAN TESİSLER VE DENİZ KİRLİLİĞİ DENETİMLERİ

Marmara Havzası’nda bu yılın Ocak ayından bu yana toplam 5 bin 638 denetim yapmak suretiyle, 822 milyon 547 bin 811 lira ceza uygulandı. 55 tesise kapatma cezası verildi. Ayrıca, bu yıl Marmara Denizi’nde gemi kaynaklı deniz kirliliğinin önlenmesi amacına yönelik 34 bin 467 deniz aracı denetimi gerçekleştirildi. Bu kontrollerde 60 deniz aracına toplam 978 bin 909 bin 257 lira idari ceza uygulanmış durumda.