ÇİN GÜMÜŞ İHRACATINA YENİ KONTROLLER GETİRİYOR

Çin, ABD sanayisi ve savunma tedarik zincirleri açısından büyük öneme sahip olan gümüşün ihracatına yönelik denetimleri perşembe gününden itibaren artırmaya hazırlanıyor. Tesla’nın CEO’su Elon Musk, sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşımda duruma ilişkin tepki gösterdi. Musk, yaklaşan kısıtlamalarla ilgili olarak yaptığı bir açıklamada, “Bu iyi değil. Gümüş birçok endüstriyel süreçte gerekli” dedi. Ancak, bu düzenlemeler yeni bir durum değil. Çin Ticaret Bakanlığı, nadir metaller üzerindeki kontrolleri artırmak için bu önlemleri ilk olarak ekim ayında açıklamıştı. Bu açıklamanın, ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Güney Kore’de buluştuğu gün yapılmış olması dikkat çekti.

ÇİN GÜMÜŞ İHRACATINA SINIRLAMA GETİRİYOR

Bu ayın başında Çin, 2026 ve 2027 yıllarında gümüş ihracatı yapabilecek 44 şirkete dair bir liste yayınladı. 2026 yılında yürürlüğe girecek olan yeni düzenlemeler, savunma sanayi ve ileri teknolojilerde yaygın olarak kullanılan tungsten ve antimuan gibi elementlerin ihracatını da kısıtlayacak. Pekin yönetimi henüz tamamen bir gümüş ihracat yasağı ilan etmiş değil. Ancak, devlet destekli bir haber kaynağı, yeni düzenlemenin gümüşü “sıradan bir emtia” durumundan çıkararak stratejik bir malzeme seviyesine yükselttiğini kaydetti.

İHRACAT KISITLAMALARI SINIRDA

Kasım ayında Çin’de faaliyet gösteren AB Ticaret Odası’nın katılımcılarına yönelik yaptığı bir ankette, çoğu firma bu ihracat kontrollerinden etkilendiğini ya da etkilenmeyi beklediğini ifade etti. ABD, kasım ayında gümüşü, elektrik devreleri, piller, güneş panelleri ve antibakteriyel tıbbi ekipmanlardaki kullanımları nedeniyle “kritik mineraller” listesine ekledi. Ayrıca, bağımsız bir analizde, Çin’in 2024 itibarıyla dünyanın en büyük gümüş üreticilerinden biri olacağı ve önemli miktarda rezerv barındırdığı vurgulandı.

GÜMÜŞ FİYATLARINDAN BÜYÜK HAREKET

Wind Information’ın verilerine göre, Çin, yılın ilk 11 ayında 4 bin 600 tonun üzerinde gümüş ihraç etti; bu dönemde ithalat ise yaklaşık 220 tonla sınırlı kaldı. Gümüş üzerindeki kısıtlamalar, son haftalarda metale olan talebin arttığı bir dönemde geldi. Kanada merkezli Kuya Silver’ın CEO’su David Stein, iki Çinli şirketin piyasa fiyatından 8 dolar yüksek bir teklif sunduğunu bildirdi. Ayrıca, pazartesi günü Hindistanlı bir alıcının piyasa fiyatının 10 dolar üzerinde bir teklif sunduğu belirtildi.

GÜMÜŞ FİYATLARINDAN KRİTİK İPUÇLARI

Muhafazakâr bir yayında, gümüş ve altın fiyatlarındaki ani yükselişin, yatırımcıların ABD dolarından uzaklaşıldığını gösterdiği ifade edildi. Ekonomist Tyler Cowen, bu fiyat hareketlerini “ABD ekonomisi için yanıp sönen bir uyarı ışığı” olarak değerlendirdi. ABD dolar endeksi, 2025 itibarıyla yaklaşık yüzde 9,5 gerileyerek 2017’den bu yana en düşük seviyesine ulaştı. Aynı dönemde gümüş fiyatı iki katına çıktı ve 1979’dan bu yana en güçlü yılına doğru ilerliyor. Gümüş, haftanın başında ons başına 80 dolar üzerindeki rekor seviyeye ulaşmış, ancak çarşamba günü geri çekilerek yaklaşık 73 dolara geriledi. Altın da yıl başından bu yana yüzde 60’tan fazla değer kazanarak tarihi bir performans sergilemekte. Öte yandan, zaman zaman alternatif değer saklama aracı olarak öne çıkan Bitcoin, çarşamba sabahı Pekin saatiyle 88 bin dolar civarında işlem gördü ve yıl genelinde yüzde 5’in üzerinde değer kaybetti.