NÜKLEER SANTRAL İÇİN UYARI YAPILDI

Sovyet döneminden kalma bir nükleer santral için “Bekleyen Çernobil” uyarısı yapıldı. 1976 yılında açılan ve ülke elektriğinin yaklaşık yüzde 40’ını karşılayan bu tesis, Ermenistan’ın başkenti Erivan’a yalnızca 35 kilometre mesafede yer alıyor. Türkiye sınırına ise 16 kilometre uzaklıkta bulunan santral, 1988’deki Spitak Depremi’nin ardından altı yıl süreyle kapalı kalmış ve 1995 yılında yeniden faaliyete geçmiştir.

HIZLA YÜKSELEN RİSKLER

Daily Mail’de yer alan bilgilerine göre, Güney Kafkasya uzmanı Dr. Peter Marko Tase, santralin eski teknolojiye sahip olduğunu ve ekonomik problemlerin güvenlik açısından büyük riskler barındırdığını aktarıyor. Tase, “Bu reaktörün bir felakete yol açma riski çok yüksek. Patlama durumunda tıpkı Çernobil gibi toprak, su ve hava kirliliğine yol açabilir; etkileri Avrupa semalarında yıllarca hissedilebilir” diyor.

UZUN SÜREDİR DEVAM EDEN ENDİŞELER

Santralin aktif sismik fay hattında yer aldığına dikkat çeken uzmanlar, tesisin yapısal güvenliğinin yetersiz olduğunu vurguluyor. 1995’te yeniden açılmadan önce de çeşitli endişeler dile getirilmişti. O dönemde Ermenistan Parlamentosu Çevre Komitesi Danışmanı Viktoria Ter-Nikogossian, “Bu nükleer santral hiçbir zaman güvenli olmayacak. Olası bir kaza Ermenistan’ın sonu olur” ifadelerini kullanmıştı. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndan Morris Rosen ise santralin tasarımını “açıkça yetersiz” olarak nitelendirmişti.

RUSYA İLE İLİŞKİLERİN ETKİSİ

Santral, hâlâ Rusya’nın devlet nükleer enerji şirketi Rosatom’un teknik desteğiyle çalışmaya devam ediyor. Dr. Tase’ye göre, bu durum, Kremlin’in Güney Kafkasya’daki enerji politikalarında önemli bir rol oynamasına neden oluyor. Rosatom’un, santraldeki iki reaktörden birini modernize etmesi bekleniyor. Ancak Aralık 2023’te imzalanan anlaşmanın ne zaman uygulanacağı hala belirsizliğini koruyor.

Dr. Tase, santralin yarattığı tehdide karşı uluslararası müdahale yapılması gerektiğini belirtiyor. “AB ve ABD, bu nükleer saatli bombayı devre dışı bırakmak için acilen harekete geçmeli” diyen Tase, Metsamor’un küresel güvenlik açısından ciddi bir risk oluşturduğuna dikkat çekiyor. Santral yetkilileri, tesisin sağlam bir bazalt blok üzerine inşa edildiğini ve yıllar içinde güvenlik önlemlerinin artırıldığını iddia ediyor.