SİS MEVSİMİ VE ETKİLERİ

Uzmanlar, günümüzde “sis mevsimi” ve “çöp mevsimi” adı verilen olguların Dünya’nın yıllık iklim döngüsünün ayrılmaz bir parçası haline geldiği konusunda uyarıda bulunuyor. Bu yeni mevsimler, ekosistemleri bozarak takvimleri yeniden şekillendiriyor. İnsan faaliyetlerinin tetiklediği bu döngüler, her yıl düzenli bir şekilde yaşanıyor ve halk sağlığı, deniz yaşamı, küresel ekosistemler için ciddi tehditler oluşturuyor.

SİS MEVSİMİNİN ÖZELLİKLERİ

Sis mevsimi, özellikle her yıl Güneydoğu Asya’nın belirli bölgelerinde yaşanıyor. Bu dönemde yoğun bir duman tabakası bölgeyi sararak hava kalitesini tehlikeli seviyelere indiriyor ve sağlık sorunlarına yol açıyor. Bu sisin büyük bir kısmı, Endonezya ve Malezya gibi ülkelerdeki yangınlardan kaynaklanıyor. Benzer bir durum, ABD’de Kaliforniya bölgesinde de görülüyor. Önceleri sadece yılın en sıcak aylarında meydana gelen yangın mevsimi, artık ilkbaharda başlayarak Aralık ayına kadar devam ediyor.

ÇÖP MEVSİMİNİN GETİRDİĞİ SORUNLAR

Bali’nin sahillerinde her yıl Aralık’tan Mart’a kadar yaşanan “çöp mevsimi”, muson rüzgarlarının yön değiştirmesiyle ortaya çıkıyor. Okyanus akıntıları büyük miktarda plastik atığı sahile taşıyarak plajları çöple dolduruyor. Bu dönem, o kadar öngörülebilir hale geldi ki, yerel halk bu durumu her yıl ayına kadar tahmin edebiliyor. Benzer olaylar, Filipinler, Tayland gibi bölgelerde ve yaz aylarında ABD’nin doğu yakasında da gözlemleniyor.

KAYBOLAN MEVSİMLER VE DEĞİŞİM

Araştırmalar, bazı geleneksel mevsimlerin tamamen yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Örneğin, And Dağları ve Rocky Dağları gibi yüksek bölgelerde kar eksikliği nedeniyle güvenilir olan kış sporları mevsimi artık yaşanamıyor. Ayrıca İngiltere’nin kuzeydoğusunda martı türü deniz kuşları, yıllar içinde aynı zamanda yuvalanmak için geri dönmüyor. Bu durum, nesiller boyunca bu döngüye bağımlı olan topluluklar için büyük bir değişiklik anlamına geliyor. İlkbahar ve yaz gibi bazı mevsimler de düzensizlik yaşamaya başlıyor. İlkbahar artık çok daha erken gelirken, yaz mevsimi de giderek uzuyor.