İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN BEYİN ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
İklim değişikliği ile artan sıcak hava dalgaları, çevrenin yanı sıra insan beynini de tehdit ediyor. Bilim insanları, aşırı sıcakların beyin fonksiyonlarını nasıl etkilediğini anlamak için zamana karşı yarışıyor. İngiliz yayın kuruluşu BBC’nin haberine göre, beyin işlevlerini olumsuz etkileyen bu sıcak hava koşulları, insanların sağlık mücadelelerini zorluyor.
AŞIRI SICAKLARIN ZARARLARI
Jake, beş aylıkken ilk tonik-klonik nöbetini geçirmiş ve ardından gelen sıcak günlerde ailesi, onun sağlık mücadelesine tanıklık etmiş. Jake’e 18 aylıkken Dravet Sendromu teşhisi konmuş. Bu nadir genetik epilepsi türü, sadece nöbetlerle sınırlı kalmayıp; otizm, dikkat eksikliği, konuşma, hareket ve uyku bozuklukları gibi birçok başka sorunla da seyredebiliyor. Özellikle sıcak hava ya da ani ısı değişimleri, nöbetleri tetikleyebiliyor. Jake’in annesi Stephanie Smith, “Her yaz, sıcaklarla birlikte zorlu bir mücadele başlıyor. Artan sıcaklıklar, bu yıkıcı hastalıkla yaşamanın yükünü daha da artırıyor” diye belirtiyor.
SICAKLIĞIN NÖROLOJİK HASTALIKLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
University College London’dan epilepsi uzmanı nörolog Prof. Dr. Sanjay Sisodiya, Dravet Sendromu’nun yalnızca buzdağının görünen yüzü olduğunu vurguluyor. Sıcak hava dalgalarının epilepsi, felç, ensefalit, migren ve MS gibi birçok nörolojik hastalığı kötüleştirdiğine dikkat çekiliyor. Avrupa’da 2003 sıcak hava dalgası sırasında yaşanan fazla ölümlerin yaklaşık yüzde 7’sinin doğrudan nörolojik sorunlarla ilişkili olduğu ortaya konmuş.
BEYİN HÜCRELERİ SICAKLIĞA DUYARLI
Beyin hücreleri sıcaklığa oldukça hassas. Vücut, beynin aşırı ısınmasını önlemek için sürekli olarak kan dolaşımı yoluyla fazla ısıyı uzaklaştırmak zorunda kalıyor. Aksi durumda, beyin hücreleri arasında mesaj taşıyan moleküllerin işlevi bozulabiliyor. Aşırı sıcaklar sadece hastaları etkilemekle kalmıyor, sağlıklı bireyleri de etkiliyor: Karar alma mekanizmaları zayıflıyor, insanlar daha saldırgan ya da depresif hale gelebiliyor.
Sıcak hava dalgaları, Alzheimer ve diğer demans türlerine sahip bireylerin hastaneye başvuru ve ölüm oranlarında artışlara yol açıyor. Yaşlı bireylerin vücut sıcaklıklarını düzenleme kapasiteleri düşük olduğu için sıcaklığa adaptasyon becerileri sınırlı olabiliyor. Ayrıca, iklim değişikliği yalnızca mevcut bireyleri değil, henüz doğmamış bebekleri de etkiliyor. Aşırı sıcaklık, erken doğum riskini yüzde 26 oranında artırabiliyor ve bu da nörogelişimsel bozukluklara zemin hazırlayabiliyor.
then "Add to Home Screen"