Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önümüzdeki iki hafta içerisinde ABD Başkanı Donald Trump ile Budapeşte’de bir araya gelmesi olasılığı gündemde. Ancak bu buluşmanın gerçekleşmesi, Putin’in önünde bazı ciddi diplomatik ve lojistik engellerin aşılması gerektiği anlamına geliyor.

UÇUŞ YASAĞI BÜYÜK ENGEL

Putin, geçtiğimiz ağustos ayında Alaska’nın Anchorage kentindeki zirveye katılmak üzere ABD’den özel izin almıştı. “Uçan Kremlin” olarak bilinen İlyuşin Il-96 tipi başkanlık uçağına bu özel muafiyet tanınmıştı. Fakat Rus uçakları halen hem ABD hem de Avrupa Birliği hava sahasında yasaklı durumda. Bu durumda Putin’in Budapeşte’ye seyahat edebilmesi için bir Avrupa Birliği üyesi ülkenin hava sahasını kullanmak üzere özel izin almak zorunda kalacak.

AB YAPTIRIMLARI VE UCM KRİZİ

Putin ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un mal varlıkları, Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya yönelik başlattığı saldırının ardından dondurulmuştu. Aynı zamanda tüm Rus uçakları için Avrupa Birliği hava sahası yasağı uygulanıyor. Putin hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) “Ukraynalı çocukların yasa dışı sınır dışı edilmesi” gerekçesiyle savaş suçu iddiaları mevcut. Ancak Macaristan hükümeti UCM’den çekilme sürecinde olduğu için Putin’in ülkeye girişinde sorun olabileceği düşünülmüyor. Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, “Putin’in ülkeye girişini, başarılı görüşmeler yapmasını ve güvenli şekilde dönmesini sağlayacağız” açıklamasını yaptı.

AB VE NATO’NUN TUTUMU

AB Komisyonu, “Ukrayna için adil ve kalıcı bir barışı” teşvik edecek her görüşmeyi desteklediklerini belirtti. AB’ye göre Putin’in seyahat etmesine yönelik bir yasak bulunmuyor; yalnızca mal varlıkları dondurulmuş durumda.

PUTİN’İN ROTASI NASIL OLACAK?

Ancak asıl mesele, Putin’in nasıl seyahat edeceği. Rus liderin sıradan bir yolcu uçağıyla Belgrad’a gitmesi ve oradan trenle Macaristan’a geçmesi pek mümkün görünmüyor. Güvenlik sebepleri nedeniyle kendi uçağını kullanmak isteyeceği biliniyor fakat bu durum AB yasağını aşmak anlamına gelecektir. AB Sözcüsü Anitta Hipper, “Üye devletler bireysel olarak istisna tanıyabilir, ancak bu karar her ülkenin kendi inisiyatifindedir” açıklamasını yaptı.

OLASI ROTALAR: TÜRKİYE Mİ SIRBİSTAN MI?

Ukrayna ve Polonya hava sahaları Moskova için kapalı. Bu durumda en kısa yol, Karadeniz’in doğu kıyısı üzerinden Türkiye’ye inmek ve ardından Bulgaristan veya Romanya üzerinden Macaristan’a geçiş yapmak. Alternatif bir rota olarak Putin, Türkiye’den Yunanistan’ın güney kıyılarını dolaşarak Karadağ ve Sırbistan üzerinden Budapeşte’ye ulaşmayı da tercih edebilir. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç, Putin ile yakın ilişkilere sahip. Sırbistan AB’ye aday bir ülke olmasına rağmen henüz üye değil ve Air Serbia hâlâ Moskova’ya uçuş düzenleyebiliyor.

ORBÁN İÇİN SİYASİ FIRSAT

Budapeşte’de yapılacak üst düzey bir zirve, önümüzdeki bahar gerçekleştirilecek seçimlerde oy kaybı yaşayan Başbakan Viktor Orbán için büyük bir siyasi fırsat olabilir. Putin ile telefonda görüşen Orbán, Facebook üzerinden “Hazırlıklar tam gaz sürüyor!” mesajını paylaştı.