SON GÜNLERDEKİ DEPREM FAALİYETLERİ
Santorini, Amorgos ve Ios arasındaki deniz bölgesinde son üç günde yaklaşık 550 sarsıntı kaydedildi. Bu sarsıntıların çoğu, Richter ölçeğine göre 3 büyüklüğünün üzerinde, en yüksek ise 5.2 büyüklüğünde oldu. Kandilli Rasathanesi, Santorini Adası ve çevresinde 31 Ocak 2025 tarihinden itibaren toplam 650 depremin meydana geldiğini açıkladı. Oluşan bu depremlerin en büyüğünün 5.1 olduğu, 70’ten fazla depremin ise 4 ve üzeri büyüklüğe sahip olduğu ifade edildi. Ada şu an bir deprem fırtınası yaşıyor; 15 bin nüfuslu turistik adadan yaklaşık 8 bin kişi ayrıldı. Kalan insanlar evlerini terk etmeye devam ediyor, gecelerini araçlarında geçiriyor.
TARİHİ VOLKANİK FAALİYETLERİN SONUÇLARI
Santorini, turizm açısından da önemli bir yere sahip. Tarihinde Akdeniz’de ve dünya genelinde etkili volkanik olaylar yaşamış bir ada. 1955 yılında da büyük bir deprem sonrası ciddi hasarlar meydana gelmişti. Depremlerle birlikte adanın tarihi ve yapılan araştırmalar yeniden gündeme geldi. Minos patlaması adı verilen tarihi olayın, bölgedeki deniz tabanını şekillendirdiği düşünülüyor. Jeolojik veriler, Santorini yani Thera yanardağının yaklaşık birkaç yüz bin yıl boyunca birçok kez patladığını ortaya koyuyor. Milattan Önce 1550-1500 yılları arasında Girit’ten yaklaşık 100 kilometre uzaktaki Thera adasında gerçekleşen patlama, kaydedilen en büyük volkanik patlamalardan biri olarak biliniyor.
TSUNAMİ RİSKİNE DİKKAT ÇEKİLİYOR
Science Direct’te yayımlanan 15 Ağustos 2023 tarihli rapora göre, “Minos patlaması sırasında dalgalı deniz tabanı yatak biçimlerinin oluşumu” bölümünde adanın taşıdığı riskler vurgulanıyor. Rapora göre, “Santorini, tsunami oluşturan 1956 yılındaki 7.5 ve 7.2 büyüklüğündeki depremlere ev sahipliği yapan Avrupa’nın tektonik olarak en aktif bölgelerinden birinde bulunmaktadır.” ifadesine yer veriliyor. Erdokuşun tespitleri arasında, Santorini yapısının yakınındaki benzer büyüklükte bir depremin yer ivmesini etkileyebileceği ve bu durumun ada çevresindeki güneybatı kanadındaki yüzey yamaç dengesizliklerini yeniden harekete geçirebileceği yer alıyor.
TÜRKİYE’NİN GÖZLEMLERİ
Türkiye de uluslararası raporların yanı sıra bölgedeki risklerin farkında. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi, Santorini-Amorgos fay hattının yıkıcı depremlere neden olabileceğini belirtti. Aynı zamanda, bölgenin heyelan ve tsunami yaratma potansiyeli taşıdığına dikkat çekti. Yapılan analizler sonucunda, Santorini çevresinde meydana gelen depremlerin tarihsel verileri üzerinden yapılan değerlendirmelerden, olası bir volkanik patlama sonrası tsunami tehlikesi ortaya konuyor. Raporda, “Santorini’de tarih boyunca birçok volkanik patlama yaşanmış ve bazı tsunami olayları tetiklenmiştir.” deniliyor.
TSUNAMİ UYARILARI VE TEDBİRLER
Ege Denizi’nin tsunami potansiyeli konusunda yapılan uyarılarda, “Ege Denizi’ndeki sismik aktivite, tsunami oluşumu açısından önemli riskler taşımaktadır. Deniz tabanında meydana gelen depremler su kütlelerini yerinden oynatabilmekte, bu durum da tsunamilerle sonuçlanabilmektedir.” ifadesi yer alıyor. Ayrıca, “Bölgedeki deprem aktivitesi ve deniz seviyesi değişiklikleri sürekli olarak izlenmektedir.” vurgulandı. 1956 yılında Güney Ege’de meydana gelen Amorgos depremi sonucunda bölgede önemli dalgalanmalar gözlemlenmiş, kıyılarda ciddi su baskınları yaşanmıştı.