Suriye’de Kiliseye Yapılan Saldırıda Ölüler Var

SALDIRIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR

Suriye Sağlık Bakanlığı, Şam’daki bir kiliseye yönelik intihar saldırısında en az 25 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 63 kişinin yaralandığını bildirdi. Suriyeli yetkililerin verdiği bilgilere göre, saldırganın Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) ile bağlantılı olduğu ifade edildi. Ancak grup, 22 Haziran Pazar günü gerçekleşen bu saldırıya dair henüz bir yorumda bulunmadı. Bu olay, Ahmed Şara liderliğindeki güçlerin Aralık ayında Esad iktidarını devirmesinin ardından Şam’da yaşanan ilk ölümcül saldırı olma özelliği taşıyor.

PATLAMAYLA İLGİLİ TANIK GİZLEŞTİRDİ

Suriye İçişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, Pazar akşamı Dweila semtinde bulunan Mar İlyas Rum Ortodoks Kilisesi’nde gerçekleşen bir ayin sırasında bir adam kalabalığa ateş açtı ve ardından üzerindeki bomba düzeneğini patlatarak intihar etti. AFP’ye konuşan tanık Lawrence Maamari, “silahlı biri kiliseye dışarıdan girdi” ve ateş açmaya başladığını kaydetti. Maamari, “Kendisine müdahale etmeden önce insanlar onu durdurmaya çalıştı” ifadelerini kullandı. Yakındaki bir dükkanda bulunan Ziyad adlı başka bir tanık, “camların tuzla buz olduğu bir patlama” sesi duyduğunu belirtti. Ziyad, “Kilisede yangın çıktığını ve kırık ahşap bankların girişe kadar fırladığını gördüm” dedi. Kilisenin iç kısmına ait fotoğraf ve videolar, sunağın ağır zarar gördüğünü, sıraların kırık camlarla kaplandığını ve duvarlarda kan izlerinin bulunduğunu gösteriyor.

Antakya Rum Ortodoks Patrikhanesi, “Bu akşam hain şeytanın eli uzandı, canlarımıza kastetti, akşam ayini sırasında şehit düşen sevdiklerimizin canlarını da aldı” şeklinde bir açıklama yaptı. Suriye’deki geçiş hükümeti lideri Ahmed Şara, yazılı bir bildiri yayımlayarak birlik ve dayanışma çağrısı yaptı. Şara, “Tüm uzman güvenlik güçlerimizi harekete geçirerek bu hain suça katılan veya suçu planlayan herkesi bulup adalete teslim ederek hak ettikleri cezayı aldıracağımızı taahhüt ediyoruz” ifadelerini kullandı.

BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, saldırıyı kınayarak Suriyelilerin “terörizmi, aşırıcılığı, kışkırtıcılığı ve herhangi bir topluluğu hedef almayı reddetmek için birleşmeleri” gerektiğini vurguladı. ABD’nin Suriye özel temsilcisi Tom Barrack, “Bu korkaklık eylemlerinin, Suriyelilerin örmeye çalıştığı yeni hoşgörü ve kapsayıcılık dokusunda yeri yoktur” dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise, “Suriye’nin taşeron terör örgütleriyle yeni istikrarsızlık ortamına çekilmesine izin vermeyeceğiz” şeklinde bir açıklama yaptı. Avrupa Birliği de saldırıyı “hain ve korkakça” olarak nitelendirerek, “terör tehdidiyle” mücadelenin acilen yoğunlaştırılması gerektiğini belirtti.

IŞİD’İN KONTROLÜ VE SALDIRILAR

İçinde bulunduğumuz dönemde IŞİD, Suriye’de sık sık Hristiyanları ve diğer dini azınlıkları hedef alan saldırılar düzenliyor. Örgüt, 2016 yılı civarında Şam’ın güneyindeki Şii Seyyide Zeyneb türbesi yakınında meydana gelen bombalı saldırılarda 70’ten fazla kişinin ölümüne neden olmuştu. Geçmişte Suriye’nin batısından Irak’ın doğusuna kadar geniş bir alan kontrol eden IŞİD, 2019’da Suriye’de aldığı askeri yenilgiye rağmen Birleşmiş Milletler, IŞİD ve bağlantılı grupların oluşturduğu tehdidin devam ettiğini vurguladı.

Şubat ayında yayımlanan bir raporda, grubun Suriye’deki geçiş sürecini fırsata çevirebileceği ve ülkeyi yabancı savaşçı toplama merkezi haline getirebileceği konusunda uyarılarda bulunulmuştu. Geçiş hükümetinin iktidarı devralmasından bu yana IŞİD, 22 ve 28 Mayıs’ta Suriye’nin güneyindeki Süveyda çöl bölgesinde güvenlik güçlerini hedef aldı. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre, IŞİD 2025’in başından itibaren Suriye’de 100’den fazla silahlı ve bombalı saldırı düzenledi. Bu saldırılar, özellikle kuzeydoğudaki Suriye Demokratik Güçleri’nin kontrolündeki bölgelerde yoğunlaşmış durumda.

IŞİD HİZMETLERİ KONTROL ALTINDA TUTMAK

Ülkede Türkiye, Ürdün, Irak, Lübnan ve Suriye, IŞİD’e karşı ortak bir operasyon ve istihbarat mekanizması kurma konusunu 9 Mart’ta açıklamıştı. IŞİD’in Suriye ve komşu Irak’ta 1.500 ila 3.000 savaşçısının olduğu tahmin ediliyor. Bunun yanı sıra, Suriye’nin kuzeydoğusundaki hapishanelerde 9 binden fazla IŞİD militanı bulunuyor. Güncel verilere göre, yaklaşık 300 savaşçı, dış operasyonların planlaması için Suriye çölünde yer alıyor.

Suriye’nin kuzeydoğusundaki kamplarda 40 bin IŞİD bağlantılı kişi, çoğunlukla kadınlar ve çocuklardan oluşuyor. Hollanda merkezli Uluslararası Terörle Mücadele Merkezi, Mayıs 2025 tarihli analizinde bu kampların en büyük finansörünün ABD olduğunu ve 117 milyon dolarlık bir kesinti duyurulduğunu bildirdi. Bu kesintilerin, kamplardaki mevcut koşulları daha da kötüleştirebileceği belirtiliyor; bu durum ise IŞİD’in üye devşirmesi açısından risk taşıyor. Suriye’de azınlıkların güvenliğinin sağlanması, yeni iktidarın en büyük zorluklarından biri olarak değerlendiriliyor.

Geçiş hükümeti lideri Ahmed Şara, yönetimi devraldığı dönemde tüm kesimleri bir araya getirme vaadinde bulunmuştu. SOHR verilerine göre, son aylarda Aleviler ile Dürziler dahil azınlık topluluklara yönelik saldırılarda yaklaşık iki bin kişinin öldüğü kaydedildi. Bu saldırılarda hükümete bağlı güvenlik güçleri suçlamaların hedefi olurken, Şara, sivillerin öldürülmesine karışanların adalet önüne çıkarılacağına dair söz verdi.