TCMB’DEN KKM HESAPLARINDAN ÇIKIŞ ANALİZİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın blog sayfası Merkezin Güncesi’nde yayımlanan “KKM Hesaplarından Çıkış” başlıklı analiz dikkat çekiyor. Analiz, TCMB’de kıdemli uzman olarak görev yapan Didem Güneş, uzman yardımcıları Korhan Çalışkan, Oğuzhan Evli ve araştırmacı Muhammed Akif Dokumacı tarafından kaleme alınmış. Yazıda, Merkez’in 2025 yılında Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasını sona erdirmeyi hedeflediğine dair bilgiler veriliyor. “TCMB, KKM hesaplarından çıkışı Türk lirası (TL) payındaki artış ile birlikte kademeli olacak şekilde hedefledi” şeklinde belirtilen açıklamada, “Tüzel kişi KKM hesapları için yenileme ve açılış işlemleri şubat ayında sonlandırıldı. 23 Ağustos’ta yayımlanan karar ile gerçek kişiler için de KKM hesaplarının yenileme ve açılış işlemleri sonlandırılarak bu hedef tamamlanmış oldu.” ifadeleri yer alıyor.

KKM BAKİYESİNDEKİ AZALMA SÜRECİ

İki yıl süren bu süreçte KKM bakiyesinin kademeli olarak düştüğü analizde aktarılıyor. Yazıda, “KKM’den çıkış sürecinde yenileme ve TL’ye geçiş hedefleri ile TL pay hedefleri, zorunlu karşılık (ZK) oranları, ZK hesaplarına ödenen faiz tutarı ve KKM hesapları için uygulanan asgari faiz oranları TCMB’nin makroihtiyati araç setini oluşturdu” deniliyor. 2023’ün ortalarında 140 milyar doları aşan KKM bakiyesinin, atılan adımlar ile birlikte 21 Ağustos 2025 tarihi itibarıyla 11 milyar dolara kadar gerilediği not ediliyor.

KKM BAKİYESİNİN AZALMASINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER

KKM bakiyesinin azalmasına yol açan sebeplerin yanı sıra KKM yerine TL fonlamanın tercih edilmesi için yapılan düzenlemelere de değinilen yazıda, “Bu dönemde bankaların KKM yerine TL fonlamayı tercih etmeleri için göreli maliyet dinamikleri gözetilerek makroihtiyati düzenlemeler kalibre edildi” deniliyor. Ayrıca, “KKM ve TL mevduat için belirlenen ZK oranları arasındaki fark ve tesis edilen ZK’lar için ödenen faiz tutarı, bankaların fonlama stratejilerini etkileyen en temel iki araç oldu.” ifadesine yer verilmiş. KKM hesaplarına uygulanan asgari faiz oranları da aşağı yönlü revize edilerek, KKM hesaplarına yönelik stopaj avantajının sonlandırıldığı ifade ediliyor.

KKM HESAPLARINDAN ÇIKIŞ VE TL MEVDUAT CAZİBESİ

Yazıda ayrıca, sıkı para politikasına eklenen bu adımlar ile birlikte TL mevduatın çekiciliğinin korunduğu ve KKM hesaplarından çıkışın hız kazandığı belirtiliyor. Mudilerin KKM tercihinde döviz kurundaki dalgalanmanın azalması, TL lehine getiri makasının açılmasına neden oluyor. “19 Ağustos 2025 itibarıyla; KKM payı yüzde 1,8’e gerilerken TL mevduat payı yüzde 60’ın üzerine çıktı” deniliyor.

VADESİ GELEN KKM HESAPLARINA DİKKAT

Gelecek dönemde vadesi gelecek KKM hesaplarının önceki dönemlerin bakiye düşüşlerine benzer seviyelerde olmasının, ürünün sonlandırılması için gerekli şartları oluşturduğuna vurgu yapılan analizde, KKM’nin vadesine bağlı olarak bitiş tarihleri de belirtildi. Enflasyon ana eğilimindeki gerilemenin ve TL mevduat cazibesinin KKM’den çıkışı desteklediği ifade ediliyor. Analiz, “KKM’nin sonlandırılması ile sonuçlanan kademeli çıkış süreci ile birlikte para politikasının bankaların TL fonlama maliyetine aktarımı güçlendi ve merkez bankası bilançosundaki riskler azaldı.” şeklinde sona eriyor.