TIP 5 DİYABETİN TANIMI VE GEÇİŞİ

Tip 5 diyabet, diğer adıyla MODY (Maturity Onset Diabetes of the Young), genetik kökenli bir hastalık olarak biliniyor. Genellikle ergenlik döneminde veya 20’li yaşların başında kendini gösteren bu diyabet türü, ebeveynlerden birinin taşıyıcısı olması durumunda çocukların %50 oranında bu durumu taşıma riski bulunuyor. Özellikle HNF1B genindeki bozulmalarla bağlantılı olan Tip 5 diyabet, sadece kan şekeri dengesini değil, aynı zamanda böbrek fonksiyonları ile pankreas yapısını da etkileyebiliyor.

OBEZİTE İLE İLGİSİ YOK

Bu diyabet türü, obezite ile ilişkilendirilmemekle birlikte, genellikle vücut kitle indeksi 19’un altındaki zayıf bireylerde görülebiliyor. Özellikle Asya ve Afrika’daki genç erkekler arasında yaygın olduğu gösteriliyor. Uzmanlar, bu hastalığın uzun yıllar boyunca yanlış teşhis edilip Tip 1 veya Tip 2 diyabetle karıştırıldığını vurguluyor.

BELİRTİLERİ VE TANI YÖNTEMLERİ

Tip 5 diyabetin belirtileri, diğer diyabet türleriyle benzerlik göstermekte; aşırı susuzluk, sık idrara çıkma, yorgunluk, kilo kaybı, bulanık görme ve iyileşmeyen yaralar gibi durumlar ortaya çıkabiliyor. Ancak kesin bir teşhis için genetik test yapılması gerekli. HNF1B mutasyonu gibi spesifik genetik bozulmalar tespit edildiğinde Tip 5 diyabet tanısı konabiliyor.

TEDAVİ SÜRECİNDE YENİ DÖNEM

Tip 5 diyabetin en dikkat çeken özelliği, pankreastaki beta hücrelerinin insülin üretiminde ciddi sıkıntılar ortaya çıkarması. Bu durumdan dolayı hastalara, Tip 1 diyabet tanısıyla insülin tedavisi uygulandığında kan şekeri aşırı derecede düşebiliyor ve bu da hayati tehlike yaratabiliyor. Albert Einstein Tıp Fakültesi’nden Prof. Meredith Hawkins ve ekibi, 2022’de gerçekleştirdikleri araştırmalarla Tip 5 diyabetin metabolik olarak Tip 1 ve Tip 2 diyabetten tamamen farklı olduğunu ortaya koydu. Bu buluş, tanı ve tedavi süreçlerinin temelini köklü bir biçimde değiştirmeyi gerektiriyor.