ABD’DEN YENİ GÜMRÜK VERGİLERİ AÇIKLAMASI

ABD Başkanı Trump, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Güney Kore ve Japonya’dan yapılan ithal ürünlere %25 gümrük vergisi uygulamaya başlayacağını duyurdu. Ayrıca, BRICS grubu ülkeleri “Amerikan karşıtı” politikalar izlemeleri durumunda ek vergilerin yanı sıra vergi oranlarının artacağının uyarısını yaptı. Trump, sosyal medya üzerinden Japonya ve Güney Kore liderlerine gönderdiği mektupları paylaştı ve bu vergilerin 1 Ağustos’ta yürürlüğe gireceğini belirtti. Misilleme yapılması durumunda gümrük vergisi oranlarının yükseltek olabileceğini ifade etti. Gümrük vergilerinin %70’e kadar çıkabileceği konusunda da bilgi verdi. Trump, Japonya ile süregelen müzakerelerden memnuniyetsizliğini dile getirerek bu ülkeyi “şımartılmış” olarak tanımladı ve %35’e kadar vergi tehdidinde bulundu. Güney Kore ile müzakerelerin hafta sonu boyunca devam ettiği kaydedildi.

TİCARET ORTAKLARINDAKİ GÜNCEL DURUM

Diğer ticaret ortaklarıyla ilgili son bilgiler ise şu şekilde: ABD, Çin’e yönelik çip tasarım yazılımı ve etan ihracatı üzerindeki kısıtlamaları hafifletti. Bu durum, iki ülkenin daha büyük bir ticaret anlaşmasına yönelmek üzere bir çerçeve üzerinde anlaşmasının ardından ticaret gerilimlerinin azaldığının bir işareti olarak değerlendirildi. Vietnam’da ise Trump, yapılan yeni ticaret anlaşmasıyla buradan gelen mallara %20 gümrük vergisi uygulanacağını belirtti. Bu oran, Nisan ayında belirtilen %46’lık vergi oranından daha düşük. “Transshipment” durumunda ise bu mallara %40 oranında ek bir vergi uygulanacağı ifade edildi. Avrupa Birliği, birçok ürün için %10’luk evrensel gümrük vergisine razı olabileceğini ancak bazı sektörler için muafiyet talep ettiğini açıkladı. Kanada ise büyük ABD teknoloji şirketlerini etkileyen dijital hizmet vergisini iptal etti ve iki ülke arasındaki ticaret müzakereleri yeniden başladı.

TARİFE MEKTUPLARI VE ERTELEME KARARI

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, düzenlediği basın toplantısında Trump’ın Güney Kore ve Japonya dışında 12 ülkeden tarife mektubu alacağını duyurdu. “Haftalar önce Başkan’ın dünya genelindeki her ülkeye özel ticaret planları oluşturacağını belirtmiştim ve yönetim buna odaklanmaya devam ediyor” şeklinde konuştu. Leavitt, aynı zamanda Trump’ın 9 Temmuz’da sona eren tarife erteleme süresini 1 Ağustos’a uzatacağını belirtti. Diğer ülkelerle müzakerelerin zorluğuna dair bir soruya cevap veren Leavitt, bu ertelemenin en iyi anlaşma sağlama isteğinden kaynaklandığını söyledi. Leavitt, Trump’ın BRICS ülkelerinin Amerikalara karşı olan politikaları benimsemesi halinde ek %10’luk gümrük tarifesiyle karşılaşabileceklerini vurguladı.

DOLARIN YÜKSELİŞİ VE PİYASA ETKİLERİ

Dolar, Trump’ın ticaret tarifelerine dair tekliflerini duyurmasıyla birlikte bir haftadan uzun süredir en yüksek seviyesine ulaştı. Dolar, New York’ta yapılan işlemlerde diğer para birimlerine karşı %0,6 değer kazandı. Bu yükseliş, Japonya ve Güney Kore’den gelen mallara uygulanan %25 vergi kararının ardından geldi. Bloomberg Dolar Spot Endeksi, 26 Haziran’dan bu yana en yüksek seviyesine ulaşırken, Japon yeni ve Güney Kore wonu %1’den fazla değer kaybetti. State Street Global Markets’tan üst düzey stratejist Ning Sun, “Riskli varlıklar iyi performans göstermiyor çünkü Trump’ın tarifeleri piyasa duyarlılığını olumsuz etkiliyor” dedi. Geçtiğimiz haftaki ABD istihdam verileri de doları destekleyen unsurlar arasında yer aldı.

ABD BORSALARINDA DÜŞÜŞ

New York borsası, Trump’ın Güney Kore ve Japonya’ya uygulanan %25 tarife açıklaması sonrasında düşüş gösterdi. Dow Jones endeksi %0,94 düşüşle kapanırken, S&P 500 endeksi %0,79 azalarak, Nasdaq endeksi ise %0,92 kayıpla günü tamamladı. Trump, Truth Social üzerinden tarife mektuplarını paylaşmaya başlarken, borsa hisselerinde negatif bir seyir izlendi. Japon otomobil üreticileri Toyota ve Honda’nın hisseleri %4 oranında düşerken, Güney Koreli SK ve LG Display hisseleri de sırasıyla %8 ve %8,5 değer kaybetti. Tesla Üst Yöneticisi Elon Musk’ın siyasi parti kurma planını açıklaması sonrası şirketin hisseleri %7 civarında düştü.

Brezilya’dan TEPKİ

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, Rio de Janeiro’da yapılan BRICS Zirvesi’nde Trump’ın gümrük vergisi tehdidinin “sorumsuzca” olduğunu belirtti. Diğer ülkelerin misilleme hakkına sahip olduğunu ifade eden Lula, BRICS grubunun “kimseye meydan okuma niyetinde olmadığını” da sözlerine ekledi.