TRUMP’TAN İLK AÇIKLAMA

İsrail’in İran’ın nükleer tesisleri ve askeri hedeflerini hedef alan “Rising Lion” operasyonu sonrası ABD Başkanı Donald Trump’tan ilk yorum geldi. Fox News’e verdiği demeçte Trump, İsrail’in saldırısını önceden bildiğini belirtti. Ancak ABD’nin bu operasyona dahil olmadığını vurguladı. Trump, İran’ın nükleer silah sahibi olmasına müsaade edilmeyeceğini ifade ederken, diplomatik görüşmelerin devam etmesi gerektiğini savundu.

TRUMP’IN SÖYLEDİKLERİ

Trump, “İsrail’in saldırısını önceden biliyordum. İran nükleer bombaya sahip olamaz. Müzakere masasına geri dönmeyi umuyoruz. Göreceğiz. Liderliklerinde geri dönmeyecek birkaç kişi var,” ifadelerini kullandı. Ayrıca, İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami ve diğer üst düzey isimlerin öldürüldüğünü işaret etti. Trump, İran’ın misilleme yapması durumunda “Gerekirse İsrail’i savunacağız” diyerek, ABD’nin tutumunu netleştirdi. Saldırıdan saatler önce, Trump, İsrail’in İran’a yönelik bir saldırısının “yakın görünmediğini ama gerçekleşme ihtimalinin yüksek olduğunu” belirtmişti.

İRAN’LA NÜKLEER GÖRÜŞMELER

ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in saldırısına dahil olmadıklarını açıkladı. Dışişleri Bakanı Marco Rubio, “İsrail bu eylemi kendi savunması için gerekli gördü. Önceliğimiz bölgedeki Amerikan güçlerini korumak,” dedi. Trump, İran ile nükleer görüşmelerin Oman’da devam etmesinin önemine değindi, fakat İran’ın uranyum zenginleştirme programını tamamen durdurması gerektiğini vurguladı. ABD’nin özel temsilcisi Steve Witkoff’un, 15 Haziran’da Oman’da İranlı yetkililerle altıncı tur görüşmelere katılması planlanmıştı, ancak bu saldırının görüşmeleri nasıl etkileyebileceği belirsiz.

İSRAİL’İN OPERASYONU VE İRAN’IN TEPKİSİ

İsrail, “önleyici ve hassas” olarak tanımladığı operasyonda Tahran, Natanz ve diğer bölgelerdeki nükleer tesislerle askeri karargâhları hedef aldı. İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, Genelkurmay Başkanı Mohammad Bagheri ve iki nükleer bilim insanının hayatını kaybettiği doğrulandı. İran lideri Ayatollah Ali Khamenei, saldırıları “vahşi” olarak nitelendirip misilleme sinyali verdi. İran, İsrail’e 100’den fazla insansız hava aracıyla (İHA) karşılık verdi.

KÜRESEL ETKİLER

Saldırılar, Orta Doğu’da gerilimi artırırken, petrol fiyatlarında yüzde 9 oranında bir artış gözlemlendi. Brent petrol, 74,49 dolara, WTI ham petrol ise 73,39 dolara yükseldi. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), Natanz nükleer tesisinin vurulduğunu doğruladı ve durumu “endişe verici” olarak nitelendirdi.