DÜNYADA ELEKTRONİK SİGARA KULLANIMI ARTIYOR
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) yayımladığı son rapor, elektronik sigaraların çocuklar ve gençler arasında alarm verici bir hızla yayıldığını ortaya koyuyor. Raporda, DSÖ’nün faaliyet gösterdiği tüm bölgelerde 13-15 yaş arası çocukların, yetişkinlerden daha fazla e-sigara kullandığı belirtiliyor. Türkiye’de ise durum daha da endişe verici. Yasaklanmış olmasına rağmen e-sigaralar, cep telefonlarına yüklenen haritalar uygulamaları üzerinden çocuklara satılıyor. Uzmanlar, özellikle sosyal medya üzerinden influencer’ların gençleri bu zararlı alışkanlıkları edinmeye teşvik ettiğini vurguluyor.
E-SİGARA KULLANIMINDAKİ ARTISIN NEDENLERİ
DSÖ’nün raporuna göre, elektronik sigaraların serbest olduğu ülkelerde çocuk ve gençlerde kullanım oranlarının hızla arttığı görülüyor. 13-15 yaş grubundaki çocukların, yetişkinlere oranla daha fazla e-sigara tüketimi gerçekleştirdiği ifade ediliyor. Uzmanlar, bu ürünlerin rengarenk tasarımlarının, aromalı likitlerinin ve sosyal medyada yapılan yaygın reklamlarının gençleri çektiğine dikkat çekiyor. Bununla birlikte, e-sigaraların akciğer hastalıklarından kansere kadar ciddi sağlık tehditleri taşıdığı da raporda vurgulanan bir diğer önemli nokta.
Türk Toraks Derneği’nin 28. Yıllık Kongresi’nde sunulan bir araştırma, Türkiye’de e-sigara endüstrisinin çocukları hedef alan sinsi yöntemlerini gün yüzüne çıkardı. Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Elif Dağlı, e-sigaraların yasal olmamasına rağmen akıl almaz yollardan pazarlandığını belirtiyor. Araştırmaya göre, yaygın bir haritalar uygulaması, e-sigara satış platformu olarak kullanılıyor. 121 işletmenin haritalar üzerinden e-sigara satışı yaptığını, bunlardan 55’inin 24 saat hizmet sunduğunu ve 36’sının ise araba ile teslimat yaptığını ortaya koydu.
ÇOCUKLAR İÇİN TEHLİKE ARTIYOR
Prof. Dr. Dağlı, “E-sigaralar, çocuklarda zatürreye yol açabiliyor, hücre DNA’sına zarar veriyor ve kanser yapıcı maddeler içeriyor. Bu ürünlerin müşterileri ise büyük oranda çocuklar” diyerek tehlikenin boyutlarını ortaya koyuyor. Araştırma, Türkiye’de e-sigara satış sitelerinin 2017’deki 76’dan 217’ye çıktığını ve 21 bin satış noktasında özellikle yüksek nikotin içeren “puff bar” ürünlerinin satıldığını gösteriyor.
DENETİM EKSİKLİĞİ RİSKİ ARTIRIYOR
Prof. Dr. Dağlı, satış noktalarındaki ürünlerin çocukların göz hizasında sergilendiğini ve bu durumun yasalara aykırı olduğunu ifade ediyor. “Ne kadar kanunsuz madde varsa satışa sunuluyor. İçinde esrar olma ihtimali olan ürünler bile çocuklara pazarlanıyor” diyerek bu durumun her yıl daha kötü hale geldiğini belirtiyor. Yasal düzenlemelere rağmen, satış noktalarının çocukları hedef alması önemli bir denetim eksikliğine işaret ediyor.
INFLUENCER’LARIN ZARARLI ETKİSİ
Türk Toraks Derneği Çocuk Göğüs Hastalıkları Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Saniye Girit, sosyal medyanın e-sigara kullanımını artırdığını belirtiyor. 500 çocukla gerçekleştirilen bir araştırmada, çocukların %67’sinin evlerinde en az bir aile bireyinin sigara kullandığı, %20’sinin ise bir dönem paket sigara kullandığı ortaya çıktı. E-sigaraya yönelmelerinin başlıca nedenleri arasında aromaların cazibesi, arkadaş çevresi ve sosyal medyadaki influencer’lar yer alıyor. Prof. Dr. Girit, “Çocukların %80’i e-sigaranın zararları hakkında bilgi sahibi değil. Sosyal medyada e-sigaranın daha az zararlı olduğu ya da sigarayı bırakmaya yardımcı olduğu gibi yanlış bilgiler dolaşıyor. Influencer’lar, bu ürünlerin reklamını yaparak çocukları yanıltıyor” diyor. Araştırma, gençlerin sosyal medya üzerinden aldıkları reklamlarla e-sigaraya özendirildiğini ve kullanım yaşının giderek düştüğünü gösteriyor. Uzmanlar, e-sigara satışına yönelik denetimlerin artırılmasını ve sosyal medya reklamlarının yasaklanmasını talep ediyor. Türkiye’de yasal olmayan bu ürünlerin, özellikle çocuklara yönelik pazarlanması, sağlık ve hukuk açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor. DSÖ ve Türk Toraks Derneği, hükümetleri ve teknoloji şirketlerini bu konuda daha fazla sorumluluk almaya çağırıyor.
then "Add to Home Screen"