Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2025 yılına ait Gelir Dağılımı İstatistikleri yayınlandı. Raporun sonuçlarına göre, en varlıklı yüzde 20’lik kesimin toplam gelirden aldığı pay azalmışken, en düşük gelir grubundaki bireylerin gelirdeki payı küçük bir artış göstermiştir. Gini katsayısı 0,410’a düşerken, yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 662 bin TL’yi geçmiştir.

EN ZENGİNİN PAYI AZALDI

Araştırma bulgularına göre, en yüksek eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20’lik kesimin toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla nazaran 0,1 puan azalarak yüzde 48,0’a düşerken, en düşük gelir grubundaki bireylerin payı da 0,1 puan artış göstererek yüzde 6,4’e ulaşmıştır. Gelir dağılımı eşitsizliğini gösteren Gini katsayısı, gelirlerin sıfıra yaklaşması durumunda eşitliği, bire yaklaşması durumunda ise bozulmayı ifade ediyor. Gini katsayısı, ailelerin ve bireylerin yıllık gelirleri üzerinden hesaplanırken, referans döneminde ödenen vergiler ile diğer düzenli transferler düşülerek belirleniyor. 2025 yılı itibarıyla, Gini katsayısı geçtiğimiz yıla göre 0,003 puan azalarak 0,410 seviyesine gerilemiştir.

ORTALAMA GELİR ARTTI

Yıllık ortalama hane halkı kullanılabilir geliri, bir önceki yıla kıyasla yüzde 76,7 artış göstererek 662 bin 414 TL seviyesine ulaşmıştır. Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri ise yüzde 77,3 artarak 332 bin 882 TL olmuştur. Tek kişilik hane halklarının yıllık ortalama eşdeğer geliri 418 bin 025 TL olarak hesaplanmıştır. En yüksek yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri tek kişilik hanelerde görülmüşken, çok kişilik hane halklarında bu değer 386 bin 713 TL, tek çekirdek aile hanelerinde ise 338 bin 164 TL’dır. En düşük ortalama gelir ise 264 bin 413 TL ile en az bir çekirdek aileyi içeren hanelere ait olmuştur.

MAAŞ VE ÜCRET GELİRİ EN YÜKSEK PAYI ALDI

Gelir bileşiminde en yüksek pay, yüzde 49,7 ile maaş ve ücret gelirine ait olmuştur. Bu pay, bir önceki yıla göre 0,9 puan artış göstermiştir. İkinci sırada yer alan müteşebbis gelirinin oranı ise yüzde 18,3 olarak belirlenirken, önceki yıla göre 2,5 puan azalma gözlemlenmiştir. Sosyal transfer gelirinin payı bu yıl yüzde 18,2 olarak hesaplanmış ve bir önceki yıla göre 0,4 puanlık bir artış sağlamıştır. Tarımsal gelir, müteşebbis geliri içinde yüzde 15,6 paya sahipken, emeklilik ve dul yetim aylıkları sosyal transferler içinde yüzde 89,3 oranında gerçekleşmiştir.

EĞİTİM SEVİYESİNE GÖRE GELİRLER ARTTI

Yıllık ortalama esas iş gelirleri eğitim düzeyine göre incelendiğinde, yükseköğretim mezunlarının ortalama geliri 566 bin 839 TL, lise mezunlarının geliri ise 376 bin 932 TL olmuştur. Diğer eğitim seviyelerinde, lise altı eğitimlilerde 290 bin 323 TL ve hiç okul bitirmeyenlerde 183 bin 900 TL olarak hesaplanmıştır. Yıllık ortalama esas iş gelirinde en büyük artış yüzde 83 ile yükseköğretim mezunlarında görülmüştür.

Sektörel bazda esas iş gelirleri incelendiğinde, hizmet sektöründe yıllık ortalama gelir 426 bin 045 TL olarak tespit edilirken, tarım sektörü 237 bin 461 TL ile en düşük geliri olan sektör olmaktadır. Geçtiğimiz yıla göre en yüksek artış inşaat sektöründe yüzde 79 iken, hizmet sektöründeki artış ise yüzde 75,8 olarak belirlenmiştir.

YILLAR İÇİNDE GELİR GRUBUNDA KALMA ORANLARI

Verilere göre, bir önceki yıl içerisinde işsiz olan fertlerin yüzde 38,7’si 2025 yılına gelindiğinde çalışmaya başlamış, 2024 yılında istihdamda olanların ise yüzde 90,3’ü önceki durumlarını devam ettirmiştir. Ayrıca, işgücüne katılmayan bireylerin yüzde 10,1’i yeniden işgücüne dahil olmuştur.

REGİONAL GELİR DAĞILIMI

Araştırma sonuçları, Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 332 bin 882 TL olarak belirlenirken, en yüksek gelirin 449 bin 618 TL ile Ankara’da, en düşük gelirin ise 172 bin 552 TL ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkari bölgesinde gerçekleştiğini göstermektedir. Gelir eşitsizliğinin en fazla görüldüğü bölge ise Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir ve Kırşehir bölgeleri olmuştur.

BİR GRUPTA KALANLAR

Bir önceki yıla göre gelir grubunda kalanların oranları incelendiğinde, en üstteki yüzde 10’luk dilimdeki bireylerin yüzde 58,9’u, en alttaki yüzde 10’luk dilimdeki bireylerin ise yüzde 68,1’i gelir grubunu korumuştur. Ortalama olarak, ilk yüzde 10’dan bir üst gruba geçen bireylerin oranı yüzde 19,8 iken, nihai yüzde 10’luk grubun bir üst gruba geçebilen oranı ise yüzde 11,4’tür.