İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE SICAĞIN BEYİN ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

İklim değişikliğiyle birlikte yükselen sıcak hava dalgaları, sadece çevresel unsurları etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda insan beyninin sağlığını da tehdit ediyor. Bilim insanları, aşırı sıcakların beyin fonksiyonları üzerindeki etkilerini çözmek için zamanla yarışıyor.

HASTALIKLA MÜCADELE VE SICAK HAVA

Jake, sadece beş aylıkken ilk tonik-klonik nöbetini geçiren bir çocuk. Ailesi, yaz aylarının sıcak günlerinde onun sağlık mücadelesine dikkate değer bir şekilde tanıklık etti. Jake’e 18 aylıkken Dravet Sendromu teşhisi kondu. Bu nadir genetik epilepsi türü, nöbetlerin yanı sıra otizm, dikkat eksikliği, konuşma, hareket ve uyku bozuklukları gibi çeşitli sorunları da beraberinde getiriyor. Stephanie Smith, “Her yaz, sıcaklarla birlikte zorlu bir mücadele başlıyor. Artan sıcaklıklar, bu yıkıcı hastalıkla yaşamayı daha da zor hale getiriyor” ifadesini kullanıyor.

SICAK HAVANIN NÖROLOJİ ÜZERİNDEKİ TEHLİKELERİ

University College London’dan epilepsi alanında uzman olan Prof. Dr. Sanjay Sisodiya, Dravet Sendromu’nun bu durumun sadece görünen yüzü olduğunu vurguluyor. Sıcak hava dalgalarının, epilepsi, felç, ensefalit, migren ve MS gibi birçok nörolojik hastalığı kötüleştirdiği biliniyor. Örneğin, 2003 yazında Avrupa’da meydana gelen sıcak hava dalgasında kaydedilen fazla ölümlerin yaklaşık yüzde 7’si nörolojik sorunlarla ilişkiliydi.

BEYİN HÜCRELERİ VE SICAKLIĞA DUYARLILIK

Beyin hücreleri, sıcaklığa karşı oldukça hassas. Vücut, beynin aşırı ısınmasını önlemek için sürekli kan akışıyla fazla ısıyı dışarı atmak durumunda kalıyor. Aksi takdirde, beyin hücreleri arasındaki iletişimi sağlayan moleküllerin işlevi bozulabiliyor. Aşırı sıcaklar, yalnızca hasta bireyleri değil, sağlıklı bireyleri de olumsuz etkileyebiliyor; karar alma mekanizmaları zarar görebiliyor ve insanlar daha saldırgan veya depresif bir hale gelebiliyor.

SICAK HAVA DALGALARININ ETKİLERİ

Alzheimer ve diğer demans türleriyle yaşayan bireylerin hastaneye başvuruları ve ölüm oranları, sıcak hava dalgaları sırasında artış gösteriyor. Yaşlı bireylerin sıcaklık düzenleme kapasiteleri sınırlı, bu nedenle bu durum onlara karşı daha fazla zarar veriyor. İklim değişikliği, mevcut bireylerin yanı sıra henüz doğmamış bebekleri de etkiliyor. Aşırı sıcaklık, erken doğum riskini yüzde 26 artırabiliyor; bu da nörogelişimsel bozukluklara zemin hazırlayabiliyor.