TÜRKİYE’DE GIDA ENFLASYONU VE KEBAP FİYATLARINDAKİ ARTIŞ
Türkiye’de gıda enflasyonu, vatandaşların günlük yaşamını ciddi şekilde etkilemeye devam ediyor. Son beş yıl içinde Adana kebap gibi Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetleri, fiyatlarının büyük oranda artmasıyla dikkat çekiyor. 2020 yılında bir porsiyon Adana kebap 35-40 TL iken, 2025 yılı itibarıyla bu fiyatın 350-400 TL’ye fırlaması bekleniyor. Yapılan araştırmalar, kebap fiyatlarındaki artışın %1000’in üstüne çıktığını gözler önüne seriyor. Peki, bu büyük fiyat artışlarının arkasındaki sebepler neler?
KIRMIZI ET MALİYETLERİ FİYATLARI YÜKSELTİYOR
Kebap fiyatlarındaki olağanüstü artışın ardındaki başlıca neden, kırmızı et maliyetlerindeki yükselme olarak öne çıkıyor. 2020 yılında dana kuşbaşı fiyatı ortalama 80 TL iken, kıyma fiyatı ise 64 TL seviyesindeydi. 2025 yılına gelindiğinde, dana kuşbaşı fiyatı 750 TL’ye, kıyma fiyatı ise 589 TL’ye ulaşarak sırasıyla %800 ve %820’lik bir artışa işaret ediyor. Restoran işletmecileri, kebap fiyatlarındaki artışın büyük ölçüde bu maliyetlerin etkisiyle gerçekleştiğini belirtiyor. Özellikle Antalya Kaş’taki bir restoranın 2020’de 30 TL olan Adana kebap fiyatı, 2025’te 440 TL’ye çıkarak %1366’lık bir artış kaydetmiş durumda.
PANDEMİ VE ENFLASYON ZAMLARI TETİKLEDİ
Pandemi döneminin restoran sektörü üzerinde yarattığı olumsuz etkiler de fiyat artışlarını tetikleyen bir başka faktör. Uzun süre kapalı kalan işletmeler, normalleşme döneminde artan maliyetlerle karşılaşmak zorunda kaldı. Yeme-içme sektöründeki enflasyon, kebap fiyatlarını rekor seviyelere yönlendirdi. İlgili verilere göre, 2022 yılında 125 TL olan bir porsiyon Adana kebap, 3 yıl içinde %252 artarak 2025’te 440 TL’ye ulaştı. Bu dönemde lahmacun fiyatları da 40 TL’den 140 TL’ye (%225 artış), Adana dürüm ise 80 TL’den 300 TL’ye (%275 artış) yükseldi.
Restoran sahipleri, artan et maliyetlerinin yanı sıra enerji, işçilik ve kira giderlerindeki yükselişin de fiyat artışlarını kaçınılmaz hale getirdiğini savunuyor. Antalya’daki bir kebapçı, “2020’de bir kilo etle 10 porsiyon kebap yapabiliyorduk, şimdi aynı parayla 2 porsiyon anca çıkıyor” diyerek yaşadıkları maliyet baskısını ifade etti. Bir işletmecinin sosyal medya paylaşımında, “Et fiyatları 5 yılda 9 kat arttı, kebap fiyatları da 15 kata kadar çıktı. Zam yapmazsak batarız” sözleriyle durumu özetliyor.
KÜLTÜREL LEZZETLER LÜKS HALİNE GELİYOR
Kebap fiyatlarındaki bu fahiş artış, vatandaşları da endişelendiriyor. Sosyal medyada bir kullanıcı, “Eskiden ailecek kebapçıya giderdik, şimdi bir porsiyon Adana 400 TL. Bu gidişle kebap lüks restoran yemeği olacak” şeklinde bir yorumda bulunuyor. Başka bir kullanıcı ise, “6 ay önce kebap fiyatı neydi, hatırlamakta zorlanıyoruz. Enflasyonla gerçekler arasında uçurum var” ifadelerini kullanıyor. 2025’te en düşük kebap menülerinin bile 300 TL’den başlaması bekleniyor.
KABAP FİYATLARINDAKİ ARTIŞ DİKKAT ÇEKİYOR
Kebap fiyatlarındaki bu artış, genel gıda enflasyonunu dahi geride bırakmış durumda. Örneğin, Antalya Kaş’ta bir restoranda 2020’de 18 TL olan dürüm, 2025’te 300 TL’ye çıkarak %1566’lık bir artış göstermiş bulunuyor. Aynı restoranda, karışık kebap fiyatlarının 2020’de 56 TL’den 600 TL’ye yaklaşması, kebap enflasyonunun %1366’ya ulaştığına işaret ediyor. Ekonomistler, et fiyatlarındaki artışın yanı sıra enflasyon, lojistik maliyetler ve pandemi sonrası talep artışının bu durumu tetiklediğini vurguluyor.
then "Add to Home Screen"