EVDEN KİRALIK HİZMETLERİ ANLAMAK ÖNEMLİDİR

Türkiye’de milyonlarca birey ya ev sahibi ya da kiracı konumunda. Ancak taraflar arasında sıkça karşılaşılan sorunlardan biri, hangi masrafın kime ait olduğu noktasında yaşanıyor. Birçok ev sahibi, hukuki bilgileri tam olarak bilmeden kiracısından bazı giderleri talep ediyor. Kiracılar ise bu taleplerin ne kadar yasal olduğunu sorgulamadan ödeme yapıyor. Oysa Türk Borçlar Kanunu, bu konuda net hükümler içeriyor. Kiracının sorumluluğundaki masraflar, genellikle kullanımına bağlı günlük giderleri kapsıyor: Elektrik, su, doğalgaz faturaları kiracıya ait, bu nedenle tüm bedeller kiracı tarafından ödenmeli. İnşaat aidatının kullanım hizmeti kısmı (temizlik, güvenlik, kapıcı, ortak alan elektriği) kiracıyı doğrudan ilgilendiriyor. Küçük onarımlar (musluk, priz, ampul, duş başlığı gibi) kiracının yükümlülüğünde. Ayrıca kendi kusuruyla oluşan zararlar (kırılan cam, çizilen parke gibi) durumu da kiracıya ait. Ancak, birçok ev sahibi, bu liste dışındaki kalemleri kiracıdan talep ederek hukuki sınırların dışına çıkarabiliyor.

EV SAHİPLERİNİN SORUMLULUĞUNDAKİ GİDERLER

Kiracıların kesinlikle ödemek zorunda olmadığı ve ev sahibinin karşılaması gereken kalemler ise şunlar: bina dış cephe tadilatı ve mantolama, çatı onarımı ve izolasyon, asansör yenilenmesi veya büyük çaplı bakımı, kalorifer kazanı veya ana sistem arızaları, binaya ait büyük yapısal onarımlar ve demirbaş değişiklikleri. Bazı ev sahipleri, bu büyük bakım masraflarını kiracıların üzerine yıkmaya çalışsa da, bu uygulama kesinlikle yasal değil.

DEPTOZİTO VE SÖZLEŞMEYE DİKKAT

Kiracının evde bıraktığı zarar veya ödenmemiş faturalar, ev sahibinin depozito hakkını kullanmasını sağlayabiliyor. Ancak taraflar arasında net bir kira sözleşmesi yoksa, depozito bir sorun haline gelebiliyor. Ayrıca sözleşmede yer almayan ve açıkça kiracıya yüklenmeyen masrafların tahsili kanunen geçersiz sayılabiliyor. Bu nedenle hem ev sahipleri hem de kiracılar, sözleşme maddelerini dikkatlice hazırlamalıdır.

AİDAT GİDERLERİNDE YAPILAN HATALARA DİKKAT EDİN

Aidat konusu, ev sahibi-kiracı ilişkilerinde en sık kafa karıştıran ve yanlış ödenen kalemler arasında yer alıyor. Kiracıların ödeyeceği giderler arasında güvenlik, temizlik, site içi servis, sosyal tesis kullanımı bulunuyor. Ev sahibinin sorumluluğundaki giderler ise asansör yenilemesi, dış cephe boyası, bina güçlendirme, jeneratör alımı gibi büyük harcamalardan oluşuyor. Eğer aidat içinde bu tür yapı yenilemeleri yer alıyorsa, kiracıdan talep edilmesi yasal değildir.

UZMANLARDAN DAVA UYARISI

Gayrimenkul hukuku uzmanları, özellikle son yıllarda artan dava sayısına dikkat çekiyor. Kira sözleşmesinde belirtilmeyen giderlerin kiracıya yüklenmesi, taraflar arasında ciddi kırılmalara yol açabiliyor. “Kira sözleşmesinde aidatın hangi kısmının kiracıya ait olduğu açıkça yazılmalı. Aksi halde talep edilen birçok ödeme, yasal geçerliliğe sahip değildir. Ayrıca kiracıdan yazılı onay alınmadan kira dışında ek bir ücret talep edilemez” şeklinde bir açıklama yapılıyor.

BİLGİSİZLİK RİSKİ UNUTULMAMALI

Bu konuda yaşanan bilgi eksikliği, yalnızca maddi kayıplara yol açmakla kalmıyor, ilişkilerde de zorluklara neden olabiliyor. Hem ev sahiplerinin hem de kiracıların, hangi masrafın kime ait olduğunu kesin bir biçimde öğrenmeleri büyük öneme sahip. Unutulmamalı ki, talep edilen her ödeme yasal değildir. Birçok kişi bu hataları yıllardır yapıyor, fakat şimdi bilginin zamanı geldi.