RAPORDA SULAK ALANLARIN DURUMU VURGULANIYOR

Ramsar Sözleşmesi’ne atıfta bulunarak Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi Sekretaryası, “2025 Sulak Alanların Küresel Durumu: Sulak Alanların Değeri, Korunması ve Finansmanı” başlıklı yeni bir rapor yayımladı. Bu rapor, sulak alan kaybı ve bu durumu tersine çevirmek için gerekli önlemlere dair güncel bilimsel ve ekonomik verileri içeriyor. Rapor, su, gıda, geçim kaynakları ve iklim direnci sağlayan sulak alanların hızla yok olduğuna dikkat çekiyor.

SULAK ALANLARIN KAYBI

Rapora göre, 1970 yılından beri dünya genelinde turbalık, nehir ve göl gibi tatlı su ekosistemleri ile mangrov ve mercan resifleri gibi kıyı deniz ekosistemlerini barındıran sulak alanların yaklaşık yüzde 22’si yok oldu. Küresel ölçekte sulak alan kaybının 411 milyon hektara ulaştığı belirtiliyor. Kalan sulak alanların dörtte birinin de “bozulmuş durumda” olduğu ifade ediliyor. Eğer mevcut kayıplar hızla devam ederse, 2050’ye kadar mevcut sulak alanların yüzde 20’sinin daha yok olması öngörülüyor. Bu durum, yaklaşık 39 trilyon dolarlık ekonomik kayba yol açabilir.

KAYBIN NEDENLERİ

Raporda sulak alan kaybının başlıca nedenleri arasında tarım alanlarının genişlemesi, kirlilik, istilacı türler ve iklim değişikliğinin kuraklık ve deniz seviyesinin yükselmesi gibi etkileri yer alıyor. Bu unsurlar sulak alanların sağladığı ekosistem hizmetlerini ciddi şekilde tehdit ediyor.

SULAK ALANLARIN ÖNEMİ

Sulak alanlar, dünya kara yüzeyinin yalnızca yüzde 6 ila 7’sini kaplamasına rağmen, tüm bitki ve hayvan türlerinin yaklaşık yüzde 40’ına yaşam alanı sunuyor ya da üreme ortamı sağlıyor. Karbon tutulması ve salınması süreçlerinde kritik bir rol üstlenen bu ekosistemler, atmosferdeki karbondioksit seviyelerini dengeleyerek iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir işlev görüyor. Ayrıca, sulak alanlar, sel, kuraklık ve yoğun yağış gibi olağanüstü hava olaylarının etkilerini hafifletici doğal bariyerler olarak öne çıkıyor. İçme suyu temini ve gıda güvenliği açısından da büyük öneme sahip olan sulak alanlar, yaklaşık 3 milyar insana içme suyu sağlayan yer altı sularını destekliyor ve dünya genelinde 3,5 milyar insanın temel gıda kaynağı olan pirincin çoğunlukla bu alanlarda yetiştirilmesi sağlanıyor.