BESLENME VE HAVA KALİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
ORMAN yangınları esnasında solunan hava, akciğer sağlığını olumsuz etkiliyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, doğrudan dumana maruz kalmayan ve yangın alanında bulunmayan kişilerin bile sağlığının tehlikede olduğunu vurguluyor. Özellikle KOAH, astım gibi akciğer sorunları olanların daha fazla risk taşıyabileceğini belirtiyor. Türkiye’nin birçok yerinde süregelen yangınlar, ormanları ciddi şekilde etkiliyor. Yangınların söndürme çalışmaları devam ederken salınan duman, atmosfere yayılırken solunan havanın kalitesi de önemli ölçüde bozuluyor.
DUMANIN ZARARLARI VE RİSK GRUPLARI
Yangın dumanı, PM2.5 ve PM10 gibi ince partiküller barındırıyor. Bu konuda bilgi veren Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, “Bu partiküller akciğerlere ve kan dolaşımına ulaşarak solunum ve kalp hastalıklarının tetiklenmesine neden olur. Yangın sırasında bu partikül sayısı Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği limitlerin çok üzerinde bulunuyor. Ayrıca havaya kimyasal maddeler ve yüksek oranda karbondioksit salınımı gerçekleşiyor. Bu durum, gözlerden cilde, akciğerlerden kalbe kadar geniş bir etki alanı yaratıyor. Bu süreç bazı sağlık sorunlarını artırarak, öksürük, hırıltı gibi sorunların yaşanmasına neden oluyor” dedi.
KOAH VE KALP HASTALIKLARI RİSKİ
Dr. Öğr. Ü. Akduman, solunum yolu ile kardiyovasküler sağlık problemleri olanların risk altında olduğunu söyleyerek, “Astım, KOAH, bronşit gibi hastalıklara sahip olanlar, yoğun duman nedeniyle hava yollarında iltihaplanma ve spazma maruz kalıyor. KOAH hastalarında dumanlı havalarda atak geçirme riski beş katına çıkabiliyor. Bu duruma nefes darlığı, öksürük gibi şikayetler eşlik ediyor. Kalp yetmezliği gibi sorunları olan kişilerde ise duman, damarları tahriş ederek kalp üzerindeki yükü artırıyor. Araştırmalar, hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde kalp krizi riskinin yüzde 42 oranında arttığını gösteriyor” diye ifade etti.
ÖZELLİKLE HASSAS GRUPLAR
Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, 65 yaş üzeri bireylerin, çocukların, hamilelerin ve bağışıklık sistemi zayıf olanların dikkatli olması gereken grupta yer aldığını belirtiyor. “İleri yaştaki kişilerin akciğer fonksiyonları azalıyor ve bu, kronik hastalık oranını artırıyor. Aynı zamanda çocuklar, akciğerleri gelişim aşamasında olduğu için çevresel kirletici maddelere karşı daha hassas oluyor. PM2.5 gibi ince parçalar, çocukların solunum yollarında tahrişe yol açarak astım riskini artırabilir. Hamilelikte duman maruziyeti, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı gibi risklerin artmasına neden olabiliyor” diyerek özellikle kemoterapi gören kişilerin de enfeksiyon riski nedeniyle önlem alması gerektiğine dikkat çekti.
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, risk grubundaki bireylerin hava kalitesinin kötü olduğu günlerde önlem almasının büyük önem taşıdığını belirtiyor. “Bu kişiler, kendilerini kapalı alanlarda tutmalı, kapı ve pencereleri kapatmalı, küçük partiküllere karşı N95/N99 filtreli maskeler kullanmalı. Duman, solunum yollarındaki mukozanın yapışmasını azaltmak için bol su içmek de önemlidir. Düzenli kullanılan ilaçlar devam edilmeli ve nefes açıcı ilaçlar da yanında bulundurulmalı. Eğer bu ilaçlar ile şikayetlerde azalma olmazsa mutlaka bir doktora danışılmalı” şeklinde önerilerde bulundu.
then "Add to Home Screen"